Норвежаните гласаат на парламентарните избори помеѓу лабуристите и десницата

Лидерката на Хојр, Ерна Солберг, и норвешкиот премиер Јонас Гар Сторе за време на дебатата пред општите избори во Осло, Норвешка, на 2 септември 2025 година.

Норвежаните излегуваат на гласачките места во недела, 7 и понеделник, 8 септември, во тесна трка за да одлучат дали ќе продолжат со влада предводена од лабуристите или ќе се свртат кон централно-десничарската.

Земјата-членка на НАТО, која ја дели арктичката граница со Русија и е дел од единствениот пазар на Европската унија, но не е земја-членка, има само четири милиони гласачи.

И покрај малубројното население, Норвешка долго време игра важна улога на меѓународната сцена, а војните во Газа и Украина, како и трговските тарифи на САД, одиграа значајна улога во изборната кампања.

Видете и ова: Норвешка ѝ дава 100 милиони долари на Украина за природен гас

Сепак, во последната фаза од трката, фокусот се префрли на растечките трошоци за живот и нееднаквоста.

Се очекува најмалку девет политички партии да освојат места на парламентарните избори што завршуваат во понеделник вечерта, но само лидерите на трите главни партии се кандидати за премиер.

Геополитичките прашања станаа многу важни за гласачите, а аналитичарите велат дека тоа би можело да им користи на лабуристите и на нивниот лидер, премиерот Јонас Гар Стере, поранешен министер за надворешни работи кој се претставува како безбеден партнер.

Според неодамнешните анкети на јавното мислење, Лабуристичката партија и четири помали партии ќе освојат 88 места во норвешкиот парламент, три повеќе од минимумот потребен за мнозинство.

„Најверојатното сценарио е дека Стехре ќе биде реизбран, но тоа ќе биде коалиција „тути фрути“, која ќе оди во многу различни насоки“, рече Јонас Штајн, вонреден професор по политички науки на Универзитетот во Тромсе, пишува Ројтерс.

Враќањето на власт на американскиот претседател Доналд Трамп и војната на Русија во Украина беа посебен извор на загриженост во Норвешка, земја со 5,6 милиони луѓе со извозно ориентирана економија која граничи со Русија на Арктикот.

Видете и ова: Западната коалиција е поблиску до планови за „мировни сили“ во Украина поради интересот на САД

Во десничарскиот табор, конзервативците на поранешната премиерка Ерна Солберг водеа кампања за реформа на јавниот сектор и укинување на данокот на богатство во Норвешка, за кој велат дека неправедно го таргетира сопствеништвото на бизниси.

Но, како и во другите западни земји, гласачите сè повеќе се свртуваат кон попопулистички десничарски опции. Силви Листхауг од антиимиграциската Партија на напредокот моментално освојува околу 21 процент од гласовите на анкетите, што е убедливо пред конзервативците со 14 проценти.

Десничарите Солберг и Листхауг отворено не се согласуваат околу тоа кој треба да биде следниот премиер во случај на победа на десницата, што ги прави некои гласачи претпазливи во поддршката на која било од опциите.