Вести
Европскиот Парламент ќе расправа за нападот на северот на Косово
Европскиот парламент (ЕП) во вторник на 3 октомври ќе одржи вонредна расправа за ситуацијата на северот на Косово, а се очекува Резолуцијата да биде усвоена на крајот на месецот.
Дебатата ја иницираше Алијансата на социјалистите и демократите, втората по големина пратеничка група во ЕП.
„На наше барање, ЕП ќе усвои резолуција за Косово и Србија на втората пленарна седница во октомври. Ја осудуваме неодамнешната агресија на вооружена терористичка банда врз косовските полицајци. Мора да се утврдат сите факти за нападот. Одговорните извршители мора да се соочи со правдата“, се наведува во соопштението на европските социјалдемократи.
Европратеникот и иницијатор на оваа дебата, Тонино Пицула, во изјава за Радио Слободна Европа (РСЕ) изјави дека Резолуцијата треба да биде јасна оценка на ЕП за состојбата на односите меѓу Приштина и Белград, „и во пресрет на последен терористички напад на северот на Косово и убиство на полицаец“.
„Покрај кривичната одговорност, треба да се утврди и политичка одговорност за последната ескалација на насилството. Пратениците исто така ќе ги кажат своите ставови за резултатите од посредничката улога на ЕУ во светло на очигледниот застој во спроведувањето на планот за нормализирање на односите, изјави Пицула за РСЕ.
Косовската полиција на 24 септември беше нападната од вооружена група во селото Бањска во општина Звечан, кога беше убиен полицаецот Африм Буњаку. Потоа во престрелка загинаа тројца напаѓачи од српска националност.
Косовските власти објавија дека имаат докази дека подготовките, обуката и вежбите на вооружената група биле извршени во воената тренинг база во Пасуљански Ливади (близу Јагодина во централна Србија) и на Копаоник.
Одговорноста за нападот врз косовската полиција ја презеде Милан Радоичиќ.
Српското воено раководство ги демантираше наводите на косовските власти дека Србија со нападот во Бањска подготвува анексија на северот на Косово.
И српскиот претседател Александар Вучиќ негираше вмешаност на српската држава во овој напад. Тој во понеделникот рече дека сите кои учествувале во нападот на косовската полиција во Бањска ќе одговараат пред институциите на Србија.
Европската Унија го оквалификува овој напад како „терористички чин“ и предупредува дека може да следат последици доколку се утврди одговорноста на државата за овој напад.
види ги сите денешни вести
Јулија Свириденко е нова премиерка на Украина
Украинските пратеници ја именуваа Јулија Свириденко, поранешната министерка за економија и прва замениничка на премиерот, за нова премиерка на земјата во рамки на реконструкцијата на Владата насочена кон зајакнување на односите со САД и кон давање нов импулс на земјата разурната од војната.
Свириденко ги водеше клучните преговори со САД за договорот за минерали.
Таа беше избрана за премиерка со 262 гласа „за“, 22 „против“ и 26 „воздржани“.
39-годишната економистка, позната во Вашингтон по нејзината клучна улога во посредувањето за договорот за минерали, доаѓа на премиерската функција на местото на Денис Шмихал, најдолгогодишниот премиер на Украина.
Во реконструираната влада, Шмихал ќе биде на чело на Министерството за одбрана додека претседателот Володимир Зеленски се стреми да го зголеми домашното производство на оружје со оглед дека војната што ја започна Русија влегува во својата четврта година.
Во обраќањето пред парламентот, Свириденко порача дека нејзин приоритет е „да се обезбеди одбраната и безбедноста на Украина и стабилноста на државата“.
„Државниот апарат нема право да ги уништува ресурсите и потенцијалот на земјата“, додаде Свириденко.
Колку и потезите на украинскиот претседател да се насочени кон оживување на воените напори на Украина, промените на функциите, во кои се очекува досегашниот министер за одбрана Рустем Умеров да стане амбасадор на Киев во Вашингтон, се сметаат за обид на претседателот да ја подобри комуникацијата и соработката со Белата куќа.
Серија настани што датираат од 2019-та, вклучително и постапката за импичмент на Трамп иницирана по телефонскиот разговор со Зеленски во јули истата година, го налутија Трамп во однос на прашањето со Украина, а целосната поддршка на Вашингтон за Киев се смета за сè друго освен за стабилна.
Договор за минерали
Свириденко, кој беше министерка и прва вицепремиерка од 2021 година, ги водеше преговорите со САД за договорот со кој им се овозможува на американските компании пристап до украински минерали и ретки земјини елементи.
Трамп го промовираше договорот како клучен дел од неговата политика кон Украина, инсистирајќи дека со него САД треба да добијат компензација за помошта што ја даваат на Киев од февруари 2022 година, а којашто достигна околу 175 милијарди долари.
Во април, Свириденко отпатува во Вашингтон каде што потпиша договор со американскиот секретар за финансии Скот Бесент за основање на Фондот за обнова и инвестиции на Украина, кој им дава право на САД на дел од профитот од новите украински проекти во енергетскиот и рударскиот сектор.
Трамп го претстави договорот како механизам за заштита на американските интереси во обновата и одбраната на Украина.
Додека Трамп изрази незадоволство од ненапредокот во мировните разговори со Русија, Украина се обиде да го искористи моментот за да ги зацврсти договорите за оружје и друга помош од Вашингтон.
Трамп оваа недела објави дека ќе продава оружје на НАТО за понатамошен трансфер во Украина, што досега е неговиот најјасен показател за поддршка на Украина откако ја презеде функцијата во јануари.
Муцунски и Лами ја потпишаа Декларацијата за стратешко партнерство
Министерот за надворешни работи и надворешна трговија Тимчо Муцунски и британскиот секретар за надворешни работи Дејвид Лами денеска (17 јули) во Форин офисот во Лондон потпишаа Декларација за стратешко партнерство меѓу Република Северна Македонија и Обединетото Кралство на Велика Британија и Северна Ирска.
Шефот на македонската дипломатија на Фејсбук објави дека со ова се отвора ново поглавје во односите меѓу двете земји и се зајакнуваат билатералните односи со Обединетото Кралство.
„Овој документ ќе ги зајакне и унапреди стратешките односи меѓу двете земји, вклучително и соработката во областа на надворешната политика, безбедноста и одбраната, особено во рамките на НАТО. Разговаравме и за неодамнешниот договор „влада со влада“, кој ќе ја зголеми трговијата, ќе го поттикне економскиот раст и ќе овозможи реализација на низа инфраструктурни проекти. Разговаравме и за нашето сојузништво во рамките на НАТО, како и за соработката во мултилатералните организации, наведува Муцунски во објавата на Фејсбук.
Претходно, македонското собрание го донесе Законот за ратификација на Договорот меѓу Владата на Република Северна Македонија и Владата на Обединетото Кралство на Велика Британија и Северна Ирска во врска со партнерство за реализација на инфраструктурни проекти.
Со Договорот на земјава ќе и се обезбеди кредитна линија од пет милијарди фунти на располагање за големи инфраструктурни железнички, транспортни, здравствени и енергетски проекти.
Северна Македонија е прва земја на Балканот која склучува Договор за стратешко партнерство со Велика Британија.
Согласност за стратешко партнерство беше постигната на средбата на премиерите на Северна Македонија и Обединетото кралство, Христијан Мицкоски и Кир Стармер на маргините на самитот во Тирана на 16 мај.
Како што информираше владата, целта на договорот, што ќе биде во сила 10 години, е да воспостави партнерство за поддршка на реализација на инфраструктурни проекти, во секторите транспорт, здравство, технологија, енергетика и други критични сектори во државата.
Студентите во блокада по поканата за средба со опозицијата: „Акцијата ја насочуваме кон граѓаните“
Студентите во блокада најавија дека ги насочуваат своите акции кон граѓаните, одговарајќи на прашањето на Радио Слободна Европа (РСЕ) зошто не учествувале на состанокот на опозицијата и граѓанското општество на 16 јули во Белград.
„Не веруваме дека парламентарното мнозинство ќе направи нешто во насока на подобри изборни услови, ја обиколуваме Србија, се грижиме за притворените и правиме сè што е во наша моќ да ги распишеме изборите“, изјавија за РСЕ, студентите во блокада.
Тие изјавија дека ги сметаат за важни разговорите за подобрување на изборните услови.
„Режимот направи сè за да ги спречи изборите под нивна власт да бидат фер и слободни, во ова повторно нè убедија со срамниот процес на избор на новиот Совет на Регулаторното тело за електронски медиуми, кампањата на функционерите и корупцијата во Заечар и Косјериќ“, изјавија студентите во блокада.
Состанокот за подобрување на изборните услови во Србија го иницираше претседателот на Народното движење на Србија (НДС), Мирослав Алексиќ, кој изјави дека дијалогот е отворен за сите општествени актери.
Тој додаде дека на состанокот во Белград на 16 јули било разговарано за ревизијата на избирачкиот список.
Покрај иницијаторите, на состанокот присуствуваа претставници на Зелено-левичарскиот фронт, Движењето на слободни граѓани, Еколошкото востание, Центарот Србија и Партијата за слобода и правда.
Невладините организации Биро за социјални истражувања (BIRODI), Граѓански иницијативи, Центар за истражување, транспарентност и отчетност (CRTA) и Центар за слободни избори и демократија (CESID) исто така одговорија.
Поканата беше одбиена од иницијативата „Проглас“, која ги обединува група интелектуалци, Демократската партија и движењето „Крени-промени“, додека коалицијата НАДА, која ја сочинуваат Новата демократска партија на Србија и Движењето за обнова на Кралството Србија, не даде соопштение.
Студентите во блокада во мај побараа свикување вонредни парламентарни избори. Властите одбија да ги објават.
Повеќе од осум месеци низ целата земја во Србија се одржуваат студентски и граѓански протести и демонстрации, со кои се бара кривична и политичка одговорност од владејачката Српска напредна партија (СНС) за смртта на 16 лица при падот на настрешницата на главната железничка станица во Нови Сад на 1 ноември.
Претходните парламентарни избори се одржаа кон средината на декември 2023 година.
Според извештаите на домашните и меѓународните набљудувачи, на нив биле забележани голем број неправилности, а опозицијата ги окарактеризира како неправедни и украдени.
Судењето против Раде Трајковски - Штекли одложено, бил неспособен да го следи
Почетокот на судскиот процес против Раде Трајковски-Штекли и уште 9 лица обвинети за трговија со дрога е одложен за 7 август поради хоспитализација на обвинетиот Трајковски.
Трајковски утрово бил неконтактибилен и дезориентиран, поради што требало итно да биде пренесен во Клиничкиот центар, рече судијата Илија Трпков. Такви напади, како што дополни судијата, обвинетиот имал и во текот на вчерашниот ден.
По одложувањето, обвинителката Верица Бержецка-Крстева информираше дека во меѓувреме Штекли доставил психијатриско мислење дека не е способен да ги следи судењата. Таа рече дека и Јавното обвинителство ќе направи вештачење по таа околност и ќе бара подготвително рочиште за да се соочат вештачењата.
Обвинителството за гонење организиран криминал и корупција (ОЈО ГОКК) поднесе обвинение против 10 лица за продажба на дрога. Истрагата траеше речиси една година и вклучуваше посебни истражни мерки. Првично беа опфатени 16 лица, но 7 од нив склучиле спогодби и добиле затворски казни од 3 години до 3 години и 6 месеци.
Како што соопштија претходно од ОЈО ГОКК, групата била добро организирана, со јасно поделени улоги - од набавка до продажба на кокаин и марихуана.
Во 2024-та година имаше три обиди за убиство на Раде Трајковски - Штекли во скопскиот трговски центар „Ист Гејт“ и неговата семејна куќа. Ккао што пишуваа медиумите, Штекли се смета за близок до криминалната група „Беланоца“.
Претходно во декември минатата година Обвинителството почна истрага против 18 припадници на криминалната банда позната во јавноста како „Беланоца-Барон“ за сторени најмалку осум убиства, рекет, лихва и опожарени спортски обложувалници. Дел од уапсените се сомничат дека наплаќале од 10 до 250 илјади евра за убиство.
Собранието го констатираше престанокот на функцијата Народен правобранител на Насер Зибери
Претседателот на Собранието, Африм Гаши на почетокот на денешната седница (17 јули) соопшти дека на 12 јули 2025 година му престанала функцијата Народен правобранител на Насер Зибери, поради исполнување на условите за старосна пензија.
„Ве известувам дека Народниот правобранител Насер Заибери на 12.07.2025 година исполни услови за старосна пензија. Констатирам дека врз основа на член 9 став 1 од точка 3 од Законот за Народниот правобранител на Народниот правобранител Насер Зибери му престанува функцијата Народен правобранител на 12 јули 2025 година поради исполнување на условите за старосна пензија“, рече Гаши.
Претходно, народниот правобранител Зибери обвини дека Собранието го прекршило Законот за народен правобранител, бидејќи не распишало оглас за нов мандатар во предвидениот рок, односно најдоцна три месеци пред истекот на мандатот. Токму поради тоа, оваа институција сега останува без Омбудсман.
Пратениците кои го поднесоа барањето до Собранието за распишување на оглас за избор на нов, на само два дена пред тој да замине во пензија, рекоа дека не биле известени навремено кога се исполнува условот за старосна пензија.
Мандатот на Зибери започна во јануари 2021-ва и завршува по 4 и пол години, иако според законот треба да трае 8 години. На изборите 2020-тата, ДУИ го промовираше како кандидат за премиер -Албанец, а тогашната опозициска партија од албанскиот блок поради тоа го оспоруваше неговиот избор за Омбудсман.
Дополнително на оваа институција и недостигаат уште најмалку петмина заменици, чии мандати истекоа во изминативе три години, а пратениците од последните два пратенички состава не ги разгледаа понудените кандидати за пополнување на нивните позиции.
Инаку Зибери го депонирал потписот на еден од тројцата заменици кои се уште имаат активен мандат, Илбер Руфати од Кичево, затоа што неговата колешка од Битола, Лилјана Илиевска за неколку дена заминува во пензија, а колешката од скопската канцеларија Соња Трифуновска одбила.
Минчев: Администрацијата ќе работи во служба на јавниот интерес, а не под нечиј диктат
Граѓаните можат да бидат сигурни дека јавната администрација ќе биде поодговорна, поискусна и ќе работи во служба на јавниот интерес, а не под ничиј личен или партиски диктат. Ова денеска го изјави министерот за јавна администрација Горан Минчев.
Во обраќање на сесијата на Националната конвенција за ЕУ на Работната група 6-Антикорупција на тема „Административни капацитети за унапредување на вредноста на потрошени јавни средства: Што можеме да научиме од искуствата на ЕУ? “, Минчев рече дека отчетноста на администрацијата е клучен предуслов за враќање на довербата на граѓаните и оти реформата на јавната администрација претставува важен предуслов во процесот на европската интеграција на државава.
Министерот потсети дека согласно новата Методологија за пристапни преговори, реформата на јавната администрација за првпат конкретно се дефинира како област која е опфатена со процесот и е дел од првиот Кластер-Основи, кој е од суштинско значење за динамиката на преговорите во целина.
„Јавната администрација претставува еден од клучните столбови на евроинтегративниот процес. Без ефикасна, стручна и одговорна администрација, која е во состојба да ги спроведе реформите и да обезбеди усогласеност со европските стандарди, невозможно е успешно да го затвориме ниедно од преговарачките поглавја“, истакна Минчев.
Тој додаде дека предизвик останува континуираното работење на модерна и ефикасна јавна администрација, базирана на дигитализација која обезбедува квалитетни и брзи услуги за граѓаните и деловните субјекти.
Во рамки на тековната Стратегија за реформа на јавната администрација, посебен фокус е ставен на професионализацијата на администрацијата, рече Минчев.
Во таа насока минатата недела Собранието ги усвои новите законски решенија за административни службеници, за вработените во јавниот сектор, за стручно усовршување и обука на административните службеници и за инспекциски надзор.
Овие реформи се темелат на принципите на стручност, заслуги и интегритет. Тие гарантираат дека секој административен службеник ќе биде избран, унапреден и оценуван според својот професионален капацитет и личен квалитет – а не според политички или други влијанија, потенцира тој.
Појасни дека во законските решенија се воведуваат механизми за континуирано стручно усовршување, модернизација на човечките ресурси и деполитизација на администрацијата.
Наведе и дека реформите предвидуваат заштита од корупција и политички влијанија, преку конкретни мерки, меѓу кои граѓаните добиваат подеднакви шанси за вработување, базирано на компетенции, без потреба од „врски“ или партиски позадини.
Меѓу останатите мерки ги наведе и тоа што унапредувањата и оценувањата сега ќе се засноваат на реален учинок, редовно следени преку индикатори за перформанси и професионално однесување.
Најмалку 60 загинати во пожар во трговски центар во Ирак
Најмалку 60 лица загинале во пожар во хипермаркет во градот ал-Кут во источен Ирак, додека 11 лица се водат како исчезнати, соопштија локалните здравствени власти, пренесе Ројтерс.
„Имаме повеќе тела кои не се пронајдени и се под урнатините на пожарот“, изјави за Ројтерс градскиот службеник Али ал-Мајахи.
Причината за пожарот сè уште не е позната, но гувернерот на покраината изјави дека прелиминарните резултати од истрагата ќе бидат објавени во рок од 48 часа, објави државната новинска агенција ИНА.
„Покренавме тужби против сопственикот на зградата и трговскиот центар“, рече гувернерот, според агенцијата ИНА.
Пожарот во трговскиот центар, кој беше отворен пред само пет дена, избувна во среда навечер и оттогаш е ставен под контрола.
Како што пишува Би-Би-Си, амбулантните возила продолжиле да ги транспортираат жртвите до болницата во градот, кој се наоѓа на околу 160 километри од Багдад, во текот на ноќта.
ЦУК: Активни три пожари, еден е под контола, а 17 се изгаснати
Во текот на изминатото деноноќие имаше вкупно 21 пожар, од кои три се активни, еден е под контрола, а 17 се изгаснати, соопшти Центарот за управување со кризи.
Активни пожари има кај велешките села Џидимирци, Крушје, Иванковци, помеѓу селата Црешнево, Локвица и Крапа во Општина Македонски Брод и кај село Нивичино во Општина Василево.
Под контрола е пожарот кај село Николич во Општина Дојран.
За справување со пожарите во летниот период, Владата овој месец најави вработување на 400 пожарникари.
Во функција се ставени 38 стари армиски и полициски возила кои биле неупотребливи и расходовани, за да се интервенира на тешко пристапни места.
Група инвеститори ја тужат Мета поради кршење на приватноста на податоците
Повеќе инвеститори поднесуваат колективна тужба против директорот на компанијата „Мета“, во чија сопственост е Фејсбук, Марк Закерберг, во износ од осум милијарди долари.
Тие се сомневаат дека социјалната мрежа во 2018 година им дозволувала на трети лица, вклучувајќи ја и фирмата Кембриџ Аналитика, да пристапуваат до личните податоци на корисниците.
Во тужбата, инвеститорите тврдат дека „Мета“ не ги открила целосно ризиците од злоупотреба на личните податоци на корисниците на Фејсбук од страна на компанијата Кембриџ Аналитика, која ја поддржувала републиканската претседателска кампања на Доналд Трамп во 2016 година.
Акционерите наведуваат дека официјалните лица во Фејсбук повеќекратно и континуирано го прекршувале договорот од 2012 година со Сојузната комисија за трговија (ФТЦ), според кој Фејсбук се обврзал да престане да собира и споделува лични податоци на корисниците и нивните пријатели без нивна согласност.
Во тужбата понатаму се наведува дека Фејсбук подоцна продавал кориснички податоци на комерцијални партнери, што е директно кршење на тој договор, како и дека ги отстранил известувањата од поставките за приватност кои биле во рамките на договорот.
Поради овие настани, Фејсбук се согласи да плати казна од 5,1 милијарди долари за решавање на обвиненијата од ФТЦ. Сега, акционерите бараат Закерберг и другите да и ја надоместат на „Мета“ казната од ФТЦ и другите правни трошоци, кои тужителите ги проценуваат на повеќе од осум милијарди долари.
Се очекува судењето да трае до крајот на следната недела и ќе вклучува сведочења и од Закерберг и од поранешната извршна директорка за операции, Шерил Сандберг.
Израел го нападна Дамаск додека беснеат борби во јужна Сирија
Силни воздушни напади денеска го потресоа Дамаск, а беа насочени кон Министерството за одбрана, додека Израел вети дека ќе ги уништи сириските владини сили што ги напаѓаат заедниците Друзи во јужна Сирија и побара нивно повлекување.
Немаше непосреден коментар од Израел за силните напади денеска попладнево, за кои сириските државни медиуми соопштија дека биле извршени од израелските сили.
Израелската армија претходно најави напад врз влезот во комплексот на Министерството за одбрана.
Непосредно пред силните експлозии, министерот за одбрана Израел Кац рече дека „ќе следат болни удари“.
Десетици луѓе беа убиени оваа недела во насилство околу јужниот град Сувајда, каде што борците нд Друзите се судрија со владините безбедносни сили и припадници на бедуинските племиња, поради што Израел постојано интервенираше за да ги заштити Друзите.
Насилството ги истакна главните предизвици со кои се соочува привремениот претседател Ахмед ал-Шара, и покрај подобрувањето на односите со Соединетите Американски Држави, додека тој се обидува да ја обедини Сирија во услови на длабока недоверба меѓу групите што ја отфрлаат исламистичката власт.
Сириските владини трупи беа испратени во регионот Сувајда во понеделник за да ги смират судирите меѓу борците Друзи и вооружените бедуини, но на крајот се судрија со милициите на Друзите.
Друзите се следбеници на религија што е гранка на исламот и живеат во Сирија, Либан и Израел.
Претходно, безбедносни извори од сириското Министерство за одбрана изјавија за Ројтерс дека најмалку две беспилотни летала ја погодиле зградата и дека офицерите се засолниле во подрумот.
Државната телевизија Елехбарија објави дека двајца цивили се ранети во нападот.
Израелската армија објави дека „ја погодила влезната порта на комплексот на воениот штаб на сирискиот режим“ во Дамаск.
Тие, исто така, продолжија да напаѓаат цели на „сирискиот режим“ во јужна Сирија, вклучувајќи тенкови и камиони со митралези што се движеле кон Сувајда.
Сириската мрежа за човекови права објави дека 169 лица се убиени во насилството оваа недела. Безбедносни извори ја проценуваат бројката на 300. Израел, кој редовно ја бомбардираше Сирија под водство на соборениот претседател Башар ал-Асад, бара новата исламистичка влада да ги држи своите сили подалеку од јужна Сирија.
Тие ветија дека ќе ги заштитат Друзите и испратија израелски трупи на сириска територија долж Голанската Висорамнина окупирана од Израел.
Пратеникот на САД за Сирија, Том Барак, кој ја пофали новата сириска влада и во мај рече дека мирот меѓу Сирија и Израел е можен. Тој во вторникот изјави дека Вашингтон е во контакт со сите страни „за да се постигне мир и интеграција
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете