Протераната белоруска опозициска лидерка Свјeтлана Циханускаја изјави за „Тајм“ на РСЕ/РЛ дека Латвија и Литванија треба да ги задржат своите граници со Белорусија отворени и покрај растечките тензии околу мигрантите.
Нејзините коментари дојдоа неколку дена откако Литванија поднесе жалба до највисокиот суд на ОН барајќи акција против Белорусија во врска со ова прашање.
Латвија, Литванија и Полска имаат зголемен број мигранти кои сакаат да влезат од Белорусија од 2021 година и велат дека Минск намерно ги води таму во хибридна операција насочена кон дестабилизација на трите земји од ЕУ.
„Разбирам зошто се појавува ова прашање, бидејќи е полесно да се затвори целата граница и да не се дозволи никого да помине“, рече Циханускаја.
„Но, ние ги браниме правата на Белорусите. Сметаме дека понекогаш отворената граница е нивниот единствен начин да избегнат затвор и да избегаат“, вели таа.
Четириесет и двегодишната опозициска лидерка се наоѓа во Литванија откако избега од Белорусија во 2020 година и ги поддржува правните потези на Литванија во Обединетите Нации.
Но, таа вели дека „целосното затворање на границата сега се дискутира. Овие прашања ќе бидат поставени сè додека војната меѓу Русија и Украина продолжува и сè додека белорускиот авторитарен лидер Александар Лукашенко продолжува да испраќа мигранти на границата“.
Литванија бара отштета од Белорусија за „организирање на шверц на мигранти во голем обем“ на нејзина територија.
И покрај тоа што го признава зголемениот притисок за затворање на границите во услови на растечки тензии, Циханускаја предупреди дека тоа може да има несакани последици и ги повика балтичките држави да не ја „ограничуваат слободата“.
„Мора да ги зачуваме врските меѓу луѓето. Роднините треба да се сретнат. Ни требаат луѓе од Белорусија да дојдат во Латвија и Литванија и да ги пренесат информациите што ги имаат“, рече Циханускаја.
Соседните земји веќе воведоа многу ограничувања за влез од Белорусија, на пример за автомобили регистрирани таму. Но, сè уште има прекуграничен транзит, како на пример со автобус.
Циханускаја, исто така, зборуваше за тешката положба на политичките затвореници во Белорусија.
Според белоруската група за човекови права „Вјасна“, режимот на Лукашенко затворил околу 1189 лица од политички причини.
Во соопштението на 22 мај од 37 европски земји плус Канада се повика на нивно ослободување, истакнувајќи дека „многу од нив се подложени на тортура и малтретирање, вклучително и лишување од потребна медицинска помош“.
Меѓу затворените е и новинарот на РСЕ Ихар Лосик, кој беше затворен во јуни 2020 година по обвиненија што западните влади ги осудија како политички мотивирани.
Сопругот на Циханускаја, Сјархеј Цихануски, беше уапсен во мај 2020 година, додека се кандидираше за претседател против Лукашенко. Неговото затворање ја турна во политиката, кога таа ја прифати неговата кандидатура.
„Дури и во затвор, не можете да ја задушите или скршите волјата за промена, за слобода, без разлика колку се обидуваат“, рече таа.
„Но, тие се обидуваат со многу брутални средства: физички и психолошки“.
Циханускаја не сакаше да се осврне на тоа што според неа носи иднината за Белорусија, каде што Лукашенко ги задушуваше несогласувањата во текот на неговиот речиси 30-годишен мандат на власт.
Но, таа смета дека сегашниот момент е клучен, посочувајќи на дипломатските потези за прекин на огнот во Украина.
Лукашенко е цврст поддржувач на Москва, дозволувајќи неговата земја да се користи како лансирна рампа за целосна инвазија на Русија во 2022 година.
„Мора да се направи сè што е можно за да не се заборави Белорусија во овие разговори“, изјави Циханоускаја.
„Ако Лукашенко продолжи да владее, служејќи му на Путин, тогаш Белорусија ќе биде постојана закана не само за самите Белоруси, туку и за Украина, Латвија, Литванија и Полска“, заклучува белоруската опозициска лидерка.
