Локалните избори на 8 јуни во Косјериќ и Заечар - општини во западна и источна Србија - се очекува да бидат првиот изборен тест за владата и опозицијата во Србија откако избувнаа студентските протести по уривањето на засолништето на железничката станица во Нови Сад на 1 ноември минатата година.
Во обете општини, Српската напредна партија (СНС), основана од српскиот претседател Александар Вучиќ, е на власт со години.
Поради оваа причина, иако се општини со малку жители, тие станаа важна тема во последните недели и неопходни дестинации за посета на високи државни функционери, вклучително и самиот Вучиќ.
Косјериќ има околу 10 илјади жители, додека Заечар има околу 48 илјади.
„За прв пат ќе видиме дали падот на СНС, што го забележавме во неколку анкети и што јасно се одразува во општествената атмосфера, ќе се претвори во конкретни резултати“, изјави за Радио Слободен политикологот Дејан Бурсаќ, од Институтот за политички студии на Факултетот за политички науки во Белград.
Зошто се важни изборите во Косјериќ и Зајечар?
СНС, која ја предводи владата и управува со Косјериќ и Зајечар повеќе од една деценија, ќе се обиде да го задржи своето водство на локалните избори на 8 јуни во овие општини.
Изборите се сметаат за прв тест за поддршката што ја ужива СНС по месеци политичка криза, проследена со студентски протести и нивна блокада на факултетите.
Во Косјериќ, опозицијата одговори на повикот на локалните студенти, ги отстрани партиските симболи и поднесе заеднички граѓански список.
Студентите што протестираа ја поддржаа оваа иницијатива, барајќи граѓаните да гласаат обединето.
Од друга страна, лидерот на Социјалистичката партија на Србија, Ивица Дачиќ - чија партија е партнер на СНС во владата - за време на посетата на Косјериќ на 1 јуни, ги повика гласачите да ја поддржат заедничката листа на коалицијата.
За разлика од Косјериќ, во Зајечар, опозицијата не постигна договор за заедничко учество на изборите.
Бурсаќ вели дека договорот меѓу опозицијата и студентите во Косјериќ би можел да послужи како модел за слична организација на национално ниво, доколку владата го прифати барањето на студентите за предвремени парламентарни избори.
„На локално ниво е полесно, бидејќи заедниците се мали и луѓето се познаваат, а финансирањето на партиите обично не доаѓа од локално ниво. Но, ова е избор што опозицијата мора да го направи. Мислам дека тие исто така знаат дека ако нивната цел е да го соборат режимот на Вучиќ, тогаш можеби мора да ги жртвуваат партиските интереси“, вели Бурсаќ.
Студентите најавија поддршка за листа на парламентарните избори
На 5 мај, студентите што протестираа побараа распишување парламентарни избори.
Тие рекоа дека решиле да го преземат овој чекор бидејќи „владата не презема никаква иницијатива“ за да ги исполни нивните барања.
За ова барање, тие добија и поддршка од повеќето опозициски партии и движења.