- Рускиот претседател Путин и американскиот претседател Трамп го започнаа состанокот околу 11:30 по локално време (21:30 по централноевропско време) во американската воздухопловна база на Алјаска.
- Тие се среќаваат за да разговараат за завршување на руската војна против Украина, при што Украина е исклучена од разговорите.
- Путин на состанокот гледа како на симболична победа, додека целта на Трамп е да обезбеди мир среде фрустрациите предизвикани од конфликтот.
Американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин во петок ги започнаа историските разговори лице в лице, насочени кон можно решение на речиси 42 месеци долгата руска војна против Украина, додека Киев со нервоза набљудува, загрижен за исход кој би можел да ја загрози неговата безбедност или суверенитет.
Авинот на американскиот претседател слета во Заедничката база Елмендорф, во близина на Анкориџ , околу 10:20 по локално време, додека рускиот авион Илјушин со Путин слета околу 40 минути подоцна.
Трамп и Путин се ракуваа и одеа еден покрај друг по пистата, додека новинарите им довикуваа прашања, вклучувајќи и дали рускиот лидер ќе престане со нападите врз цивили или ќе се согласи на прекин на огнот. Не е јасно дали двајцата можеа да ги чујат прашањата.
Во изненадувачки потег, Путин потоа му се придружи на Трамп во американската претседателска лимузина додека се упатуваа кон местото на состанокот — што претставува ретка чест за лидер на таа земја.
Двајцата лидери потоа седеа заедно со своите делегации на местото на средбата, пред сина позадина со натписот „Стремеж кон мир“.
Белата куќа веднаш по пристигнувањето на Трамп и неговата придружба објави дека претседателот нема да се сретне насамо со Путин. На состанокот му се придружија државниот секретар Марко Рубио и специјалниот изасланик Стив Виткоф.
Од руската страна беше соопштено дека Путин исто така е придружуван од двајца соработници – министерот за надворешни работи Сергеј Лавров и советникот за надворешни работи Јуриј Ушаков.
Иако Трамп и Путин разговарале телефонски најмалку пет пати од јануари, состанокот во петокот е нивната прва средба лице в лице во вториот мандат на Трамп.
„Мислам дека сè ќе излезе многу добро, а ако не, ќе се вратам дома многу брзо“, изјави Трамп за Fox News за време на летот со авионот.
„Нема да бидам среќен ако заминам без некаква форма на прекин на огнот“, додаде тој.
„Ова денеска е всушност поставување на масата. Ќе имаме уште една средба ако работите одат добро – што ќе биде многу брзо – или воопшто нема да имаме повеќе состаноци. Можеби никогаш.“
Украина е исклучена од преговорите
Бидејќи украинските претставници се исклучени од разговорите, средбата на 15 август, која се одржува во воена база во близина на Анкоридж, се оформува како клучен момент за Украинците изморени од војната, за мировните амбиции на Трамп и за обидите на Путин да ја редефинира позицијата на Русија на светската сцена.
„Сметаме на Америка. Подготвени сме, како и секогаш, да работиме што е можно поефикасно“, напиша украинскиот претседател Володимир Зеленски на Телеграм откако Трамп полета.
„Најважно е оваа средба да отвори вистински пат кон искрен мир и суштински разговори меѓу лидерите во трилатерален формат: Украина, САД и Русија“, напиша Зеленски.
Европските лидери, кои исто така останаа настрана, изразуваат загриженост поради можни договори кои би можеле да ја ослабат Украина или да ја поткопаат способноста на Европа да ја поддржи и да се спротивстави на руските закани.
За Русите, симболиката на состанокот на Путин на американско тло — и тоа на територија која некогаш ѝ припаѓала на Русија — претставува мала победа.
Путин повеќе не може слободно да патува во странство поради налогот за апсење за воени злосторства издаден од Меѓународниот кривичен суд, а Западот веќе не го прифаќа поради неговата војна против Киев.
За многумина, директните преговори со Вашингтон — додека Украина е исклучена од мировните разговори — потсетуваат на Јалтската конференција од 1945 година, кога Советскиот Сојуз, САД и Велика Британија практично ја поделија Европа по Втората светска војна.
Трамп, уверен во своите преговарачки способности, станува сè пофрустриран поради неможноста да ја запре војната на Русија, која според западните проценки довела до смрт или ранување на повеќе од милион руски војници. Украинските жртви, исто така, се бројат во стотици илјади.
