Вести
Агенцијата за атомска енергија предупредува на ризици за нуклеарната безбедност во Украина
Директорот на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) на ОН, Рафаел Гроси предупреди на континуираниот ризик од нуклеарна несреќа во Украина, велејќи дека „заканите за нуклеарната безбедност остануваат многу реални и секогаш присутни“.
„Присуството на претставници на МААЕ во нуклеарните постројки на Украина останува клучно за спречување на нуклеарен инцидент“, изјави Рафаел Гроси на 3 јуни, по неговата дванаесетта посета на Киев од почетокот на целосната руска инвазија во февруари 2022 година.
Оттогаш, МААЕ игра важна улога во заштитата на состојбата на нуклеарните централи во Украина.
Агенцијата редовно испраќа експертски екипи во реакторските објекти во Ривно и Хмелницки и има постојана мисија во нуклеарната централа Запорожја, која моментално е затворена од безбедносни причини.
Експертите на МААЕ во Ривно и Хмелницки мораа да се засолнат во засолништа дури три пати за време на посетата на Гроси поради невообичаено големиот број воздушни напади.
„Моите тимови известија дека тоа бил најинтензивниот ден во однос на бројот на воздушни напади што ги доживеале од крајот на минатата година“, рече Гроси.
Тој додаде дека морал да се сретне со министерот за енергетика Херман Халушченко и други високи функционери во подрумот на Министерството за енергетика поради активната воздушна закана во Киев.
За време на посетата на Украина, Гроси се сретна и со претседателот Володимир Зеленски и министерот за надворешни работи Андрије Сибиха, а тие разговараа за плановите на МААЕ за поддршка на земјата во реконструкцијата и проширувањето на нејзината нуклеарна енергетска инфраструктура.
Тој, исто така, коментираше дека Русија презема чекори за поврзување на централата со својата електрична мрежа.
Во интервју за Ројтерс, Гроси рече дека Русите никогаш не ја криеле својата намера да ја рестартираат фабриката, но додаде дека тоа нема да биде можно во скоро време.
Според него, електраната во моментов не може да се рестартира поради недостиг на вода за ладење и нестабилно снабдување со електрична енергија. За рестартирање, водата ќе треба да се пумпа од реката Днепар, објасни Гроси.
„Гринпис“ минатата недела објави извештај во кој се вели дека Русија гради 90-километарски високонапонски далновод за да ја поврзе централата со својата електрична мрежа.
Гроси рече дека МААЕ не се согласува со заклучоците од извештајот.
„Постојат некои области каде што е забележана работа, но немаме конкретни докази дека тоа е дел од координиран, организиран план за поврзување на електраната на кој било начин. Не сме во ситуација наскоро да ја рестартираме електраната. Далеку од тоа - сè уште е потребно многу време за тоа да се случи“, истакна тој.
Претседателот Зеленски изјави дека секој обид на Русија да ја рестартира нуклеарната централа Запорожје без учество на Украина би бил „апсурден и опасен“, додавајќи дека токму затоа е важно персоналот на МААЕ да биде присутен во централата „без вештачки пречки за нивната работа или замена на персоналот“.
Експертите во областа, како што рече тој, „му ја покажуваат на светот вистинската состојба“.
Запорожје е најголемата нуклеарна централа во Европа. Пред војната, произведуваше една петтина од вкупната електрична енергија во Украина. Последниот од неговите шест реактори престана со работа во септември 2022 година.
Електраната е под руска окупација од почетокот на инвазијата во февруари 2022 година.
Областа околу електраната редовно е изложена на артилериски напади и напади со беспилотни летала, при што се оштетени двата преостанати далноводи што ја снабдуваат електраната со електрична енергија потребна за ладење.
Двете страни се обвинуваат меѓусебно за овие напади.
Трамп ги удвои царините за железо и челик
Американските царини за поголемиот дел од увозното железо и алуминиум денеска ќе се удвојат, на денот кога претседателот Доналд Трамп очекува од трговските партнери да ги дадат своите „најдобри понуди“ за да избегнат воведување царини за останатата стока на почетокот на јули.
Трамп доцна синоќа потпиша уредба со која денеска стапува во сила ненадејната најава од минатата недела дека царините за железо и алуминиум, воведени во март, ќе се зголемат од 25 на 50 проценти.
„Почнавме со 25, а кога подобро ги проучивме податоците, сфативме дека тоа многу помогна, но треба да се направи повеќе. И затоа почнува 50 проценти“, изјави советникот за економија на Белата куќа, Кевин Хасет.
Зголемувањето се применува за сите трговски партнери освен Велика Британија, единствената држава која досега склучила привремен трговски договор со САД.
Царинската стапка за увоз на железо и алуминиум од Британија, која не е голем извозник на метали во САД, ќе остане 25 проценти најмалку до 9 јули.
Околу една четвртина од железото што се користи во САД е увезено, а податоците од заводот за статистика покажуваат дека повисоките царини особено ќе ги погодат најблиските американски трговски партнери – Канада и Мексико. Канада е прв, а Мексико трет извозник на железо во САД.
Канада е уште повеќе изложена на царини за алуминиум, бидејќи е убедливо најголем извозник на тој метал во САД – двојно повеќе од другите десет водечки извозници заедно. Речиси половина од алуминиумот во САД доаѓа од странски извори.
Кабинетот на канадскиот премиер Марк Карни соопшти дека се „вклучени во интензивни преговори за да се отстранат тие и други царини“.
Ли Џе-Мјунг: Прва цел е да се осигураме дека никогаш повеќе нема да се случи воен удар
Новиот претседател на Јужна Кореја Ли Џе-Мјунг изјави дека изборитете беа „судниот ден“ за воведувањето на воена состојба од страна на поранешниот претседател Јун Сук-Јеол и неговата Партија на народната моќ, која не го спречи во тоа.
Победата на вчерашните вонредни избори на Ли, кој вети дека ќе ја изведе земјата од политичката криза и ќе ја оживее ослабената економија, е најава за промени во четвртата по големина азиска економија по шестмесечните превирања предизвикани од воената состојба која накратко ја воведе Јун Сук-Јеол.
Откако беа пребројани сите гласачки ливчиња, Ли победи со 49,42 отсто од гласовите, додека неговиот конзервативен противкандидат Ким Мун-сун освои 41,15 отсто, соопшти изборната комисија.
„Прва цел е одлучно да се надмине бунтот и да се осигури дека никогаш повеќе нема да се случи воен удар со пушки и мечеви вперени кон народот“, рече Ли во говорот пред парламентот.
Ли беше прогласен за претседател утрово (4 јуни) од претседателот на изборната комисија, а тој веднаш ја презеде должноста претседател и врховен командант на армијата.
Инаугурацијата во парламентот се одржа неколку часа по официјалната потврда.
Ли вети дека ќе ги зголеми инвестициите во иновации и технологија, истовремено зголемувајќи ја поддршката за семејствата со средни и ниски примања.
Се очекува да биде помирољубив кон Кина и Северна Кореја од неговиот претходник и вети дека ќе ги продолжи блиските односи со Јапонија.
Бугарската опозиција подготвува гласање недоверба на Владата по објавувањето датум за прием во еврозоната
Николај Денков, поранешен премиер и копретседавач на парламентарната група „Продолжуваме со промените – Демократска Бугарија“, изјави дека опозицијата ќе поднесе предлог за изгласување недоверба на владата откако ќе биде утврден датумот за прием на Бугарија во еврозоната.
Според него, овој датум се очекува да биде објавен кон крајот на јуни или почетокот на јули 2025 година, при што тој се надева дека Бугарија ќе стане дел од еврозоната од 1 јануари 2026 година. Денков нагласи дека целта е да не се попречи процесот на влез во еврозоната.
Тој оцени дека Владата не се справува со неколку клучни проблеми, вклучително недостигот од медицински работници и сериозни прашања во Министерството за внатрешни работи, како прикривање на криминал и корупција, пренесува БТА.
Опозицијата планира да бара поддршка од сите политички сили кои се против корупцијата за поднесување на гласањето недоверба. Денков додаде дека дискусиите со коалициските партнери од „Демократска Бугарија“ продолжуваат, иако постојат одредени разлики во ставовите.
Во врска со протестот планиран за утре пред бугарскиот парламент, во денот на објавувањето на извештајот за напредокот на Бугарија кон еврозоната, Денков рече дека секој има право на мирен протест, но не очекува тој да влијае на објективната оценка за исполнувањето на критериумите за членство во еврозоната, утврдени со договорите со ЕУ од 2007 година.
Тој е убеден дека Бугарија ги исполнува сите критериуми и дека по извештајот следуваат политички одлуки до почетокот на јули.
Денков потсети дека 171 пратеник, односно повеќе од две третини од парламентот, го поддржале владиното решение за влез во еврозоната.
На прашањето за можен кандидат за претседател на Бугарија, Денков одговори дека засега не се разговара за конкретни имиња, туку за процес кој ќе обезбеди избор на најдобар кандидат за победа на изборите.
Зеленски ја обвинува Русија за намерно гаѓање цивили во воздушните напади во Суми
Украинскиот претседател Володимир Зеленски повторно ја обвини Русија за „намерно“ таргетирање на цивилната инфраструктура откако во бран воздушни напади рано утрото на 3 јуни загинале три лица, а најмалку 20 биле повредени во регионот Суми, кој се наоѓа веднаш до руската граница.
„Русите започнаа дивјачки напад врз Суми - директно таргетирајќи го градот и неговите обични улици со ракетна артилерија. Тоа беше целосно намерен напад врз цивили“, рече Зеленски во објава на социјалните медиуми.
Кремљ не реагираше веднаш на обвинувањето на Зеленски, но постојано негираше дека руските трупи намерно таргетирале украински цивилни објекти.
Руските трупи водеа интензивна кампања во регионот Суми во последните недели откако претседателот Владимир Путин нареди создавање „тампон зона“ на украинска територија за да ги заштити руските гранични региони од напад.
Русија вели дека зазела неколку села во регионот, а на 3 јуни соопшти дека сега ја контролира Андријевка. Украинските власти, кои рекоа дека очекуваат Русија да се подготвува за летна офанзива, не го потврдија падот на Андријевка.
Локалните власти во Суми соопштија дека нападите погодиле станбена зграда, три приватни куќи, магацин, гаража и болница.
„Меѓу повредените има 17-годишно дете. Има и луѓе во сериозна состојба“, изјави Олех Грихоров, регионалниот гувернер.
Експлозии се слушнале и во пристанишниот град Одеса, објавија локалните медиуми, иако деталите не беа веднаш достапни.
Нападите од 3 јуни доаѓаат еден ден откако Украина и Русија се согласија за уште една размена на затвореници од големи размери, за време на втората рунда директни мировни преговори во Истанбул, која траеше нешто повеќе од еден час.
Очекувањата, ниски на почетокот, беа дополнително ублажени откако Украина еден ден претходно соопшти дека погодила десетици руски бомбардери со долг дострел со бран беспилотни летала лансирани од далечина откако биле шверцувани во Русија.
Двете делегации ги презентираа своите нацрти на таканаречените меморандуми - документи за принципите на мировните преговори и можните услови за прекин на огнот за да се запре најголемиот и најсмртоносен конфликт во Европа од Втората светска војна.
Водачот на украинската делегација, министерот за одбрана Рустем Умеров, изјави дека страните се согласиле да „разменуваат сите за сите сериозно ранети и сериозно болни воени заробеници. Втората категорија се млади војници на возраст од 18 до 25 години - се за се“.
Рускиот колега на Умеров, Владимир Медински, изјави дека размената ќе вклучува „најмалку 1000“ од секоја страна, бројка што ја надминува размената од 1000 за 1000 воени заробеници спроведена по првата рунда разговори минатиот месец.
Но, за прекин на огнот, ниту една страна не објави никаков напредок.
Руските медиуми го објавија текстот на меморандумот на Москва, кој вклучуваше остри барања како што се откажување од територија, запирање на воената мобилизација и распоред за одржување избори, што и Киев и Западот веќе ги отфрлија.
Андриј Јермак, началник на кабинетот на Зеленски, изјави дека пристигнал во Вашингтон заедно со првиот заменик-премиер и други владини претставници на 3 јуни, за „активно да промовира прашања што се важни за Украина“.
„Планираме да разговараме за поддршката на одбраната и ситуацијата на бојното поле, зајакнување на санкциите против Русија“, рече Јермак, додавајќи дека ќе се одржат дискусии за билатералниот договор за минерали што им дава на Соединетите Држави преференцијален пристап до нови украински проекти за минерали.
Тошковски за патната исправа на Јахоски: МВР постапува согласно судска одлука
Министерот за внатрешни работи Панче Тошковски одговарајќи на новинарски прашања во врска со осомничениот во истрагата за набавка на мазут за ТЕЦ Неготино, Асмир Јахоски и како му е издаден пасош за еден ден, рече дека прашањето е како е донесена одлука од Судот да се врати предметната патна исправа на осомниченото лице, а не зошто МВР постапило согласно одлуката на Судот.
„МВР постапува согласно одлука донесена од страна на Судот. Како и за други личности кои беа исто така од интерес за јавноста во минатото кога постапивме согласно законски надлежности и во рамки на итна постапка сме издвале документи за еден ден, така и во овој случај постапуваме и издаваме по одлука на судот документација соодветна во рамки на надлежност на Министерството, најдбрзо што може кога е по итна постапка“, истакна Тошковски.
Тој истакна дека МВР не може да постапи поинаку.
„Ниту сега, ниту претходно, ниту па во иднина нема да постапиме спротивно на наредба дадена од страна на обвинител и на одлука донесена од страна на надлежниот суд“, нагласи министерот за внатрешни работи.
Инаку Асмир Јахоски, сопственикот на компанијата „Пуцко петрол“, за кого Судот има определено мерки за претпазливост во рамки на истрагата за злоупотреби со мазутот за ТЕЦ Неготино, надвор од државата патувал со исправа со ограничен рок на важење.
Излез од држвата Јахоски остварил на Граничниот премин Богородица во петокот на 30 мај и се вратил во државата преку истиот граничен премин денеска на 2 јуни.
„Лицето за кое прашувате остварило излез од Република Северна Македонија на Граничен премин Богородица на 30.05.2025, а се вратило во државата на 02.06.2025 преку Граничен премин Богородица. Имено лицето извршило излез од државата со патна исправа со ограничен рок на важење издадена од МВР по претходно донесено Решение КСЖ бр. 540/25 од 29.05.2025 на Апелационен суд со кое се дава согласност на лицето А.Ј. да му се издаде патна исправа со ограничен рок на важење“, велат од МВР за МИА.
Јахоски, вчера претпладне се пријавил во Кривичниот суд Скопје, со што ја исполнил обврската за редовно пријавување во Судот.
Јахоски, како што соопшти денеска владејачката ВМРО-ДПМНЕ, бил на патување надвор од државата. Во соопштението се наведува дека Јахоски, кој го оштети Буџетот на државата за 167 милиони евра и за кого се води постапка, во моментов ужива на Босфор, откако добил домашен притвор за кривично дело перење пари и други приноси за набавката на мазут со сомнителен квалитет и потекло.
Како што појаснија од скопскиот Кривичен суд, во текот на месец мај, од страна на одбраната на осомничениот, било доставено барање за враќање на патната исправа, односно издавање нова, кое барање било одбиено од Кривичниот суд, по што по добиена жалба, предметот бил доставен на надлежно постапување во Апелациониот суд Скопје.
Од скопска Апелација информираа дека одлуките во случајот се донесени во рамки на постапка по жалба на осомничениот.
На 6 мај годинава Апелациониот суд Скопје ја уважи жалбата на Асмир Јахоски, осомничен во врска со истрагата за набавка на мазут за ТЕЦ Неготино, и ја преиначи одлуката на Кривичниот суд така што мерката „притвор“ се укинува со прифаќање на гаранција со ставање хипотека на имот. Истовремено, на Јахоски му се определуваат мерки на претпазливост, односно обврска на осомничениот да се јавува повремено на определено службено лице во Основен кривичен суд Скопје, како и привремено одземање на постојната патна исправа и забрана за издавање на нова патна исправа.
Јахоски е осомничен во рамки на истрагата со која се опфатени и сопствениците на РКМ, Ратко Капушевски и Ерџан Сулкоски, како и избеганиот поранешен директор на ЕСМ Васко Ковачевски поради злоупотреби со набавките на мазут за ТЕЦ Неготино вредни над 160 милиони евра во време на енергетската криза.
Кос се понуди да посредува меѓу Северна Македонија и Бугарија за решавање на билатералното прашање
Наша политичка цел е да ги започнеме преговорите со Северна Македонија по Кластерот „Основни вредности“, штом ќе бидат усвоени потребните уставни измени, порача денеска (3 јуни) еврокомесарката за проширување Марта Кос во воведното обраќање на дебатата со членовите на Комитетот за надворешни работи на Европскиот парламент посветена на проширувањето на ЕУ, состојбите во Украина и соседската политика на блокот.
„Бугарија и Северна Македонија треба да почнат да разговараат интензивно и да најдат решение за ова билатерално прашање и јас стојам на располагање како олеснувач, ако е потребно“, рече Кос.
Таа, меѓу другото, рече и дека Европската комисија разгледува начини за поедноставување на процедурите за пристапување во Европската Унија, со цел да се избегне ризикот билатерални прашања да го забават процесот, особено во овој чувствителен геополитички контекст.
Како стојат другите земји кандидати, според Кос?
Еврокомесарката потсети дека со Албанија веќе се водат преговори по 24 поглавја, а на Србија ѝ било укажано дека мора да продолжи со реформите и да ја врати довербата на јавноста. Таа му порачала на српскиот претседател Александар Вучиќ дека неговата посета на Москва за прославите на 9 Мај ги усложнува напорите на ЕУ за напредок на Србија.
„Европскиот пат на Косово води преку нормализација на односите со Србија“, изјави Кос, повикувајќи на брзо формирање на нови институции по последните избори.
Во Босна и Херцеговина, според Кос, политичката блокада продолжува, но вратата за влез во ЕУ останува отворена.
Црна Гора брзо напредува во преговорите – шест поглавја се веќе затворени и се очекува преговорите да завршат до следната година.
Кос нагласи дека Турција останува стратешки партнер на ЕУ и оти е од заеднички интерес земјата да остане поврзана со европските вредности.
За Грузија пак, предупреди дека тамошните власти ја оддалечуваат земјата од ЕУ и создаваат ризици за темелите на демократијата.
„Мораме веднаш да ги направиме следните чекори со Украина и Молдавија – сè е подготвено и сега е на Советот на ЕУ да ги започне преговорите. Ако сакаме мир и стабилност во Европа, мора да бидеме независни и да го довршиме европското обединување – тоа е морална обврска“, рече Кос пред Комисијата за надворешни работи на Европскиот парламент.
Таа додаде дека денес живееме во време на длабока трансформација на меѓународниот поредок, и дека само за шест месеци од стартот на нејзиниот мандат глобалниот пејзаж се променил драматично, па затоа во интерес на безбедноста и иднината на континентот потребно е „да заврши обединувањето на Европа“.
„За мене проширувањето е многу повеќе од само проширување. Туку станува збор за обединување на Европа. Тоа не е само морална неопходност, туку јасен услов за посилна и побезбедна Европа. Проширувањето во овој контекст оди подалеку од традиционалниот поглед и станува средство за обединување на Европа околу заеднички вредности и принципи“, рече Кос.
Во тој контекст, според неа, ЕУ треба да биде подготвена да проектира стабилност и мир низ целиот континент и во европското стратешко соседство во Централна Азија и Медитеранот.
Еврокомесарката за проширување изрази надеж дека во следните четири години барем уште една земја ќе стане членка на Европската Унија.
Претседателски избори во Јужна Кореја
По повеќемесечни политички превирања, Јужна Кореја денеска (3 јуни) треба да избере нов претседател кој ќе го наследи конзервативецот Јун Сук-Јол, кој беше соборен од краткотрајната, но шокантна вонредна состојба во оваа азиска земја, јавија американските медиуми.
Анкетите покажуваат дека либералот Ли Џе-Мјунг е голем фаворит за победа на денешните предвремени избори, бидејќи јавноста е разочарана од потегот на Јун да воведе вонредна состојба во декември.
Кандидатот на конзервативците Ким Мун-Су се надева дека ќе победи како аутсајдер, но набљудувачите велат дека неговото одбивање директно да го критикува претходникот Јун му го отежнува намалувањето на разликата со Ли.
Победникот ќе положи заклетва како претседател веќе утре, без вообичаениот двомесечен преоден период. Новиот лидер се соочува со итни задачи да се обиде да ги излечи длабоките домашни поделби околу постапките на Јун, како и да се фокусира на политиката „Америка на прво место“ на американскиот претседател Доналд Трамп и нуклеарната програма на Северна Кореја.
Ли ја претставува либералната Демократска партија и е фаворит за победа на изборите. Во три анкети на јавното мислење на „Галуп Кореја“ објавени минатата недела, 46 до 49 проценти од испитаниците го избраа Ли за свој фаворит, што му дава убедлива предност пред Ким, кој доби 35 до 37 проценти. Ли тесно ги загуби изборите во 2022 година од Јун и водеше две парламентарни гласања за поништување на вонредната состојба на Јун и негово отповикување, пред Уставниот суд официјално да го разреши во април.
Отворените критики на Ли кон конзервативниот естаблишмент на Јужна Кореја и повиците за казнување на оние кои се вклучени во воведувањето воена состојба од страна на Јун предизвикаа загриженост кај неговите противници дека победата на Ли би можела дополнително да ја поларизира земјата.
Ким е поранешен министер за труд во владата на Јун. Тој водеше тешка битка против Ли, додека неговата Партија на народната моќ се бори да ја врати довербата на јавноста. Противставувањето на Ким на импичментот на Јун и неподготвеноста експлицитно да го критикува посрамотениот поранешен претседател го отуѓија од умерените гласачи, велат аналитичарите.
Тројца други политичари се кандидираат за претседател, вклучувајќи го и Ли Џун-сеок од малата конзервативна Партија на новите реформи, кој категорично го отфрли предлогот на Ким да предложи единствен кандидат за да се спречи поделба на конзервативните гласови.
Изборната кампања е негативна, а кандидатите даваат навредливи изјави, лични напади, па дури и сексуално навредлив јазик едни против други, а воедно не успеваат да обезбедат јасна и долгорочна визија за Јужна Кореја.
За разлика од минатите избори, нуклеарната програма на Северна Кореја не стана клучно прашање, што укажува дека повеќето кандидати го делат ставот дека Јужна Кореја нема начин да ја убеди Северна Кореја да се откаже од своето нуклеарно оружје. Справувањето со агресивната царинска политика на Трамп, исто така, не предизвика поделба.
Новиот претседател на Јужна Кореја ќе има малку време да преговара со САД пред 9 јули, кога истекува 90-дневната пауза на Трамп за глобалните царини, што потенцијално ги изложува јужнокорејските производи на царини од 25 проценти.
Владата во заминување на Јужна Кореја се обидува да финализира сеопфатен договор со САД до почетокот на јули за да го ублажи ударот врз нејзината економија зависна од извоз.
Земјотрес со јачина од 5,8 степени ги потресе одморалиштата во југозападна Турција
Земјотрес со јачина од 5,8 степени ја погоди областа Мармарис во југозападна Турција рано во вторник (3 јуни), при што еден тинејџер загинал, а десетици лица беа повредени, изјави министерот за внатрешни работи.
Земјотресот, за кој турската агенција за катастрофи AFAD соопшти дека се случил во 2:17 часот наутро (23:17 часот по Гринич во понеделник) на околу 10 километри од брегот на Мармарис, бил почувствуван и во Грција и дури во Египет.
„Четиринаесетгодишно девојче почина по напад на паника, а околу 70 лица биле повредени во покраината Мугла додека брзале да најдат безбедност, вклучувајќи некои кои скокнаа од висина“, изјави министерот за внатрешни работи Али Јерликаја на X.
Немаше првични извештаи за уништени згради во станбени области, рече тој.
Фетије се наоѓа на околу 100 километри источно од Мармарис.
Од повредените, четирнаесет биле згрижени на местото на настанот, осум биле кратко згрижени, а потоа отпуштени, а уште 46 се лекуваат во болница.
Многу популарни крајбрежни одморалишта се наоѓаат во покраината Мугла, вклучувајќи ги Мармарис, Бодрум и Фетије, кои во 2024 година примија 3,7 милиони странски посетители, соопшти државната новинска агенција Анадолија.
Земјотресот бил „широко почувствуван“ и на грчките острови Додеканези, изјави шефот на националната служба за заштита од земјотреси, Ефтимиос Лекас, за новинскиот портал enikos.gr, велејќи дека некои туристи на Родос биле принудени да ги евакуираат своите хотели.
Но, нема извештаи за повредени, рече тој.
Според Националниот истражувачки институт за астрономија и геофизика, земјотресот бил почувствуван и во Египет.
Работата на Судскиот совет пред пратениците
Пред пратениците во рамки на 51. седница на Собранието е Годишниот извештај за работата на Судскиот совет на Република Северна Македонија за 2024 година.
Во Извештајот се посочува дека во текот на 2024 година, Советот во рамки на 39-те одржани седници извршил избор на судии и претседатели на судови, избор и разрешување на судии поротници, констатирал престанок на судиската функција, утврдил нестручно и несовесно вршење на судиската функција со изрекување на дисциплински мерки, ги разгледал и оценил тримесечните и годишните извештаи за работа на судовите, донел одлуки за времено упатување на судии од еден во друг суд, извршил работни посети во судовите со цел констатирање на одредени состојби и вршел и други работи во рамки на својата надлежност утврдени со закон.
„Оценската мисија на ЕУ во текот на 2024 година изготви извештај за функционирање на Судскиот совет на РСМ во кој извештај се дадени долгорочни, среднорочни и краткорочни препораки, а имплементацијата на краткорочните препораки за кои надлежен е Советот започна во 2024 година преку активностите кои ги спроведува Советот, а кои се нотирани во усвоениот Акциски план. Во текот на 2024 година приоритетни се активностите нотирани во Акцискиот план за имплементација и спроведување на препораките не ЕУ упатени до Судскиот совет на РСМ. Воедно, имајќи го предвид Извештајот на Оценската мисија и насоките и укажувањата во истиот, Судскиот совет во наредниот период ќе продолжи да се залага за заштита на интегритетот, независноста и професионалноста на судиите и на институциите и ќе се спротивставува на било какво внатрешно или надворешно влијание во работењето“, се наведува во Извештајот.
Приоритет за Судскиот совет во текот на 2025 година, како што се нагласува во Извештајот, ќе биде натамошната реализација на препораките нотирани во Извештајот на Оценската мисија кои се дадени со цел за подобрување на постапката за избор, унапредувањето и одговорноста на судиите/претседателите на судовите и членовите на Советот, како и подобрувањето на транспарентноста, комуникацијата и управувањето со ресурси во Советот.
Во Извештајот се посочува дека една од основните заложби на Советот е финансиското одвојување на судската власт од другите власти, односно залагање за зголемување на процентот на Судскиот буџет во однос на Бруто домашниот производ од сегашните 0,3 проценти на годишно ниво на законските определени 0,8 проценти од Буџетот за судска власт.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете