Американскиот претседател Доналд Трамп пристигна во Саудиска Арабија за да ја започне четиридневната посета на регионот на Персискиот Залив, фокусирајќи се повеќе на економските договори, отколку на безбедносните кризи, од војната во Газа до заканата од ескалација на нуклеарната програма на Иран.
Тој со себе донесе група моќни американски бизнис лидери, вклучувајќи го и извршниот директор на „Тесла“ и советник на Трамп, Елон Маск. Прво ќе го посети Ријад, местото каде што се одржува Саудиско-американскиот инвестициски форум, а потоа во среда (14 мај) ќе ги посети Катар и во четврток (15 мај) Обединетите Арапски Емирати, но нема да го посети Израел.
„Иако енергијата останува камен-темелник на нашите односи, инвестициските и деловните можности во кралството се проширија и се зголемија многу, многу пати“, рече саудискиот министер за инвестиции, Халид ал-Фалих, отворајќи го форумот.
„Како резултат на тоа кога Саудијците и Американците се здружуваат, се случуваат многу добри работи, честопати се случуваат големи работи кога тие заеднички потфати ќе се реализираат“, рече тој пред пристигнувањето на Трамп.
Саудиско-американскиот инвестициски форум се отвори со видео на кое се прикажани орли и соколи, славејќи ја долгата историја меѓу Соединетите Држави и кралството.
Саудиска Арабија и САД одржуваат силни врски со децении, врз основа на цврст договор според кој кралството снабдува нафта, а САД обезбедуваат безбедност.
Саудиски борбени авиони Ф-15 го опкружуваа „Ер Форс Уан“ од двете страни, летајќи во непосредна близина за да се обезбеди безбедно пристигнување на Доналд Трамп во Саудиска Арабија,пишува „Волстрит џурнал“.
Трамп, исто така, рече дека може да отпатува во Турција во четврток за потенцијални разговори лице в лице меѓу рускиот претседател Владимир Путин и украинскиот претседател Володимир Зеленски за војната во Украина.
Второто патување на Трамп во странство откако се врати на претседателската функција (првото беше во Рим за погребот на папата Франциск) доаѓа во време на геополитички тензии.
Покрај притисокот за решавање на ситуацијата во Украина, неговата администрација се залага за нов механизам за помош за Газа по 19 месеци војна и го повикува израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху да прифати нов договор за прекин на огнот.
Во текот на викендот, американските и иранските преговарачи се состанаа во Оман за да разговараат за потенцијален договор за ограничување на нуклеарната програма на Иран. Трамп се закани со воена акција против Иран доколку дипломатските мерки не успеат.
Освен евентуалното патување во Турција, тие теми не се во фокусот на посетата на Трамп на Блискиот Исток, како што е моментално планирано.
Се очекува САД, Саудиска Арабија, Катар и ОАЕ да објават инвестиции што би можеле да достигнат трилиони долари. Саудиска Арабија веќе се обврза да инвестира 600 милијарди долари во Соединетите Држави во текот на следните четири години во јануари, но Трамп рече дека ќе бара трилион.
Државниот секретар и советник за национална безбедност Марко Рубио и министерот за одбрана Пит Хегсет патуваат со претседателот. Се очекува Трамп да ѝ понуди на Саудиска Арабија пакет оружје во вредност од над 100 милијарди долари, изјавија извори за Ројтерс. Ова би можело да вклучува низа напредни оружја, вклучувајќи транспортни авиони C-130.
Се очекува САД и Саудиска Арабија да ја избегнат темата за нормализирање на односите меѓу Ријад и Израел, изјавија изворите за Ројтерс, иако тоа е најтрајната геополитичка цел на Трамп во регионот.
Пратеникот на Трамп за Блискиот Исток, Стив Виткоф, минатата недела изјави дека очекува напредок во претстојното проширување на Абрахамовите договори, серија договори посредувани од Трамп во неговиот прв мандат во кои арапските држави, вклучувајќи ги ОАЕ, Бахреин, Судан и Мароко, го признаа Израел.
Но, противењето на Нетанјаху на трајно завршување на војната во Газа или создавање палестинска држава го прави малку веројатен напредокот во слични разговори со Ријад.
Втората и третата посета на Трамп, во Катар и ОАЕ, се очекува да се фокусираат и на економски прашања. Исто така се очекува катарското кралско семејство да му подари на Трамп луксузен авион „Боинг 747-8“ кој ќе биде опремен за употреба како „Ер Форс Уан“, аранжман што привлече внимание од експертите за етика.
Се очекува Трамп да го донира авионот на својата претседателска библиотека за употреба по завршувањето на неговиот мандат.
