Буџетот за здравството за наредната година ќе изнесува 6,3 милијарди денари, што е за 300 милиони денари повеќе од оној за годинава, информира денеска министерот за здравство Венко Филипче.

Тој вели дека стратешка цел за наредната година се набавка на инсулинот, вакцини и лекови за ретки болести, медицинска опрема, подобрување на инфраструктурата, завршување на капиталните проекти и почнување на припремните работи за новиот Клинички центар во Скопје и новата градска болница во Општина Аеродром.

Ќе продолжи и зголемувањето на платите и тоа за 10 отсто за лекарите специјалисти и 5 отсто за медицинските сести во јануари годинава. Останатите здравствени работници зголемување од 5 отсто ќе добијат од септември наредната година.

"Ова се со цел да го подигнеме квалитетот на здравствената заштита и да го подобриме пристапот до неа за сите наши граѓани", рече министерот Филипче на денешната прес-конференција во Владата на која го презентираше буџетот за наредната година.

Во буџетот има предвидени 73 милиони денари кредитни средства од италијанската Влада за опрема за јавно-здравствените установи.

Во Програмата за превенција на кардиолошки заболувања се предвидени 33,7 милиони денари за ангажирање странски хирурзи, но ќе работат и на едукација на ретки болести.

Во буџетот се предвидени и средства од 380 милиони денари за лекови за 20 ретки болести. Зголемување на буџетот има и за средствата за имунизација и тоа од висина од 30 отсто, а планирана е набавка и на две нови вакцини за пнеумокок и рота вирус.

Ќе се проширува и програмата ослободување партиципација.Со новиот буџет ќе се набавува и инсулин, за што се предвидени 692 милиони денари и за првпат годинава, како што рече Филипче, нема да има инсулин од паралелен увоз.

Демонстранти излегоа на улиците во неколку украински градови доцна на 22 јули откако претседателот на Украина, Володимир Зеленски, потпиша закон со кој се заоструваат ограничувањата за две клучни агенции за борба против корупцијата, поради критиките од европските сојузници на Киев, јави Радио Слободна Европа(РСЕ) на англиски јазик.

Стотици Украинци протестираа во центарот на Киев барајќи Зеленски да стави вето на законот.

Тие сметаат дека законот е донесен набрзина и дека ќе дозволи мешање на владата во случаи на корупција од висок профил.

Вкупно 263 пратеници во Врховната рада (украинскиот парламент) гласаа за закононот, кој ја ограничува независноста на Националното биро за борба против корупцијата на Украина (НАБУ) и Специјализираното обвинителство за борба против корупцијата (САПО).

НАБУ истражува корупција меѓу државните институции, додека САПО гони други видови корупција.

Зеленски во видео обраќање рече дека антикорупциската инфраструктура на Украина треба да се исчисти од руско влијание, додавајќи дека НАБУ и САПО ќе продолжат со својата работа.

„Исто така е важно главниот обвинител да биде посветенда обезбеди вистинска одговорност за оние што го кршат законот. Тоа навистина ѝ е потребно на Украина“, рече Зеленски.

Видете и ова:

Украинскиот министер за земјоделство ослободен откако плати кауција

На 21 јули, украинската агенција за внатрешна безбедност уапси двајца службеници на НАБУ - едниот под сомнение за шпионажа за Русија, другиот поради наводни деловни врски со руски субјекти - и спроведе десетици претреси насочени кон вработените во агенцијата.

СБУ тврдеше дека некои службеници имале врски со забранети политички групи, вклучително и поранешната партија на еден украински пратеник во бегство.

НАБУ соопшти дека операцијата отишла многу подалеку од легитимна загриженост за безбедноста и се проширила на „неповрзани прашања“ како што се сообраќајни прекршоци од пред неколку години.

Агенцијата предупреди дека обемот на акцијата ефикасно ја парализирал нејзината мисија.

Видете и ова:

Поранешен началник на украинската агенција приведен под сомнение за мито

Европската унија го нарече усвојувањето на законот „сериозен чекор назад“, додека други критичари на законот изразија загриженост дека тој претставува пресврт по една деценија демократизација.

Организацијата „Транспаренси интернешнл“, чии оценки за перцепција на корупцијата внимателно се следат низ светот, соопшти Украина значително се подобрила во последните години поради „реформите насочени кон европска интеграција и исполнување на меѓународните обврски“.

Сепак, земјата минатата година забележа пад на индексите за корупција бидејќи реформите биле „спроведени само формално“ или спроведувањето „намерно било одложено“.

Севкупно, Украина се рангираше на 105 место од 180 земји во Индексот за перцепција на корупцијата на организацијата за 2024 година - пред Русија и Белорусија, но зад Молдавија, Унгарија и Романија.

Светската здравствена организација (СЗО) упати итен апел за спречување на повторна појава на епидемијата на вирусот чикунгуња, што го шират комарци.

Таква епидемија го зафати светот пред две децении.

Причина за загриженост се новите епидемии во регионот на Индискиот Океан, кои сега се шират во Европа и на други континенти.

Според претставникот на СЗО, Дијана Рохас Алварез, околу 5,6 милијарди луѓе во 119 земји живеат во области каде што постои ризик од овој вирус, кој предизвикува треска, силна болка во зглобовите и може да доведе до долготраен инвалидитет.

„Сведоци сме на повторување на историјата“, рече таа, споредувајќи ја сегашната ситуација со епидемијата од 2004-2005 година, која зафати речиси половина милион луѓе, главно во мали островски територии, пред да се прошири низ целиот свет.

Видете и ова:

Кому да се пожалиме за комарците и мувите?

Најновиот бран на пренос започна на почетокот на 2025 година, со големи епидемии на истите острови во Индискиот Океан кои претходно беа погодени, вклучувајќи ги Реунион и Маврициус.

Алварез рече дека вирусот сега заразил околу една третина од населението на островот Реунион.

Ширењето продолжува и во други земји, како што се Мадагаскар, Сомалија и Кенија, додека бројни случаи се регистрирани и во Индија и делови од Југоисточна Азија, рече таа.

Особено загрижувачко е зголемувањето на бројот на увезени случаи во Европа.

Од 1 мај, околу 800 увезени случаи на вирусот чикунгуња се регистрирани во Франција, рече Алварез.

Бидејќи комарците касаат во текот на денот, неопходна е превенција, употреба на инсектициди и облека со долги ракави, препорачува СЗО.

Германскиот канцелар Фридрих Мерц е под притисок да го заостри ставот кон Израел.

Членовите на неговата коалиција бараат Берлин да се придружи на изјавата на десетици западни земји во која се осудуваат „нехуманите убиства“ на Палестинците.

Мерц, кој е претседател на германската десничарска Христијанско-демократската унија (ЦДУ) е сè покритичен кон Израел.

Сепак, неговата земја не беше вклучена во заедничката изјава - објавена во понеделник од комесарот на Европската унија (ЕУ)за управување со кризи и 28 западни земји, вклучувајќи ги Велика Британија и Франција - во која се повикува Израел веднаш да ги запре непријателствата.

Земјите ја критикуваа многу бавната дистрибуција на помошта за Палестинците во Газа и нагласија дека е „застрашувачки“ што повеќе од 800 цивили загинаа чекајќи помош.

Видете и ова:

Иран вели дека ќе се сретне со европските сили во Истанбул на 25 јули

Рим Алабали Радован, министерка за меѓународен развој во владата на Мерц и членка на Социјалдемократската партија (СПД), , која е помлад партнер во владејачката коалиција, изјави дека не е задоволна од одлуката на Германија да не ја потпише декларацијата.

„Барањата во писмото до израелската влада ми се разбирливи. Би сакала Германија да се придружи на сигналот испратен од 29-те партнери“, рече таа.

Мерц рече дека Европскиот совет веќе издаде заедничка декларација, која е „практично иста по содржина како она што беше наведено во писмото“.

„Бев меѓу првите што јасно кажаа - исто така и во Германија - дека ситуацијата таму повеќе не е прифатлива“, рече Мерц, негирајќи какви било поделби во неговата коалиција по ова прашање.

Претходно оваа недела, тој рече дека разговарал со израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, на кого му кажал дека Германија „не ја поддржува политиката на израелската влада кон Газа“.

Видете и ова:

Хамас и Израел со меѓусебни обвинувања за договорот за прекин на огнот во Газа

Германските власти велат дека имаат посебна одговорност кон Израел поради историското наследство на Холокаустот и одговорноста на Германија за тие злосторства.

Поради оваа причина, тие веруваат дека можат да постигнат повеќе преку тајни дипломатски канали отколку преку јавни изјави.

Мерц е еден од ретките европски лидери кој изјави дека би го примил Нетанјаху и покрај потерницата издадена од Меѓународниот кривичен суд за наводни воени злосторства.

Израел ги отфрла обвинувањата против Нетанјаху, велејќи дека се политички мотивирани.

Меѓународниот кривичен суд наведува дека сите потписници на основачкиот статут на судот, вклучувајќи ги и 27-те членки на ЕУ, се обврзани да го уапсат Нетанјаху ако влезе на нивна територија.

Критичарите на ставот на Мерц кон Израел, вклучувајќи ги и коалициските партнери, велат дека наследството од Холокаустот не може да се користи како оправдување за игнорирање на израелските злосторства, туку дека, напротив, мотото по Холокаустот „никогаш повеќе“ мора да се примени сега – во Газа.

Пратениците со 65 гласа „за“ и 14 „против“ го изгласаа ребалансот на Буџетот за 2025 година. Тој е планиран со приход од 5,8 милијарди евра и расход од 6,5 милијарди евра што е за процент повеќе од предвидениот буџет. Буџетскиот дефицит изнесува 41,3 милијарди денари или 4% од БДП, над законската граница од 3 до 3,5%.

Стапката на економски раст останува проектирана на 3,7%, а инфлацијата се очекува да биде околу 2,8%. Очекувањата на власта се дека буџетот ќе обезбеди фискална стабилност и континуитет на клучните државни програми.

Според поранешниот вицепремиер и пратеник Фатмир Битиќи од опозициската СДСМ ребалансот не е развоен и не е социјално одговорен, туку е буџет за селективна поддршка со краткорочни политички пресметки, скроен како предизборен поткуп за изборите во октомври.

„Денес немаме никаков глобален шок, ниту криза, туку имаме криза во планирањето, криза во отченоста, криза во вредносниот систем низ кој се креираат економските политики во држава“, рече Битиќи.

Тој обвини дека двојно се зголемени трошоците за стоки и услуги и дека дуплирана е ставката за набавка на автомобили, а за ЕКСПО 2027 што ќе се одржува во Србија, Владата ќе потроши 1,8 милиони евра за штанд од 134 метри квадратни, односно 5.550 евра по метар квадратен.

Видете и ова:

Владата предложи измени на Законот за пензиско и инвалидско осигурување за да се покачат пензиите

Според пратениците од владејачкото мнозинство главните промени во распределбата ја опфаќаат зголемената поддршка за Министерствата за транспорт и врски, социјална политика, образование и наука, како и за исплата на плати и пензии.

Капиталните инвестиции изнесуваат 772 милиони евра со акцент на инфраструктурата и поддршка за општините.

Министерката за финанасии Гордана Димитриевска Кочовска изјави дека дополнувања на Буџетот произлегуваат од реалните потреби на граѓаните, институциите и стопанството и се во согласност со макроекономските движења и реализацијата во првата половина на годината.

Владата на денешната седница го усвои предлог законот за изменување на Законот за пензиско и инвалидско осигурување, со што следи покачување на пензиите, објави денеска (22 јули) владината прес-служба.

Премиерот Христијан Мицкоски претходно на прес-конференција изјави дека Владата денеска ќе го разгледа предлог-законот за линеарно зголемување на пензиите, кој потоа ќе биде испратен до Собранието.

Инаку, законски, од септември требаше да се врати старата методологија со која пензиите се усогласуваат 50 отсто според порастот на трошоците на живот и 50 отсто според порастот на просечната плата. Ова усогласување се прави двапати годишно - во март и во септември.

Видете и ова:

Владата повторно разгледува линеарно зголемување на пензиите

Отстапување се направи минатата година, кога ВМРО-ДПМНЕ за да го исполни предизборното ветување за повисоки пензии, линеaрно ги зголеми пензиите за по 5.000 денари за сите пензионери. Тие добија по 2.500 денари во септември 2024 година и по уште толку во март 2025 година.

Според податоците од Фондот за пензиско и инвладиско осигурување(ПИОМ), во државата во мај имало вкупно 344.796 пензионери. Просечната пензија истиот месец била 26.157 денари. Највисоката исплатена пензија е 88.013 денари и ја земале само 18 пензионери во државата.

Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција, во рамки на предметот „Синдром“ поднесе обвинителен предлог против 36 лица. Тие се осомничени за серија кривични дела поврзани со незаконско посредување за добивање права на туѓа нега и инвалидска пензија.

„Постои основано сомневање дека десетмина од обвинетите сториле кривични дела и тоа: Злосторничко здружување, кривично дело – Давање поткуп и кривично дело – Примање награда за противзаконито влијание, пет лица сториле кривично дело Злосторничко здружување и кривично дело – Примање поткуп, две лица сториле кривично дело Злосторничко здружување и кривично дело – Примање награда за противзаконито влијание, додека останатите 19 лица се обвинети дека сториле кривично дело Давање награда за противзаконито влијание и кривично дело – Давање поткуп“, стои во соопштението од Обвинителството.

Од таму информираат дека 13 обвинети склучиле спогодби со обвинителството и за нив се изречени пресуди и санкции.

Основниот кривичен суд Скопје ја осудил првообвинетата на единствена казна затвор во траење од три години и шест месеци за кривично дело – Злосторничко здружување, кривично дело – Давање поткуп и кривично дело – Примање поткуп, а неа воедно ѝ се одземаат и противправно стекнати 15000 евра

На останатите кои се спогодиле им е изречена алтернативна мерка – условни осуди на казна затвор од 1 до 2 години, која нема да се изврши доколку тие во рок од три односно пет години не сторат ново кривично дело.

Според доказите, обвинетите меѓу кои има лекари, адвокат и службени лица, организирани во две криминални групи посредувале и незаконски овозможувале добивање права на туѓа нега и инвалидска пензија во текот на 2023 година и до април 2024 година.

Услугата ја наплаќале по цена од 150 до 5000 евра, зависно од видот и времетраењето на правото што се обезбедувало.

Видете и ова:

Таравари за злоупотребите во здравството: Сите што грешат, треба да одговараат

Со обвинителниот акт јавниот обвинител му предложил на судот на обвинетите да им бидат продолжени веќе изречените мерки на обезбедување – мерка притвор за пет лица и мерка куќен притвор за пет лица, а за останатите обвинети - мерки на претпазливост.

Кон крајот на април годинава од Обвинителстовото соопштија дека по повеќемесечна предистражна постапка, Министерството за внатрешни работи спровело акција во која биле извршени претреси на повеќе локации на подрачјето на Скопје, Велес, Тетово и Гостивар.

Постапувајќи по кривичната пријава, предметниот обвинител донесе Наредба за спроведување на истражна постапка против 49 лица, информираа од Обвинителството на 24 април.

Девизните резерви се во сигурни раце и изнесуваат 4,6 - 4,7 милијарди евра, што е сосема комотна позиција за земјата, а покриваат околу 4,5-месечни вредности на увозот додека светскиот стандард што се препорачува е 3 до 3,5.

Oва денеска (22 јули) го изјави гувернерот на Народната банка (НБ), Трајко Славески на отворената работна средба со претседателот на Стопанската комора, Бранко Азески.

Гувернерот истакна дека дел од македонските девизни резерви се во злато кое се чува во Банката во Англија, но и дека златните резерви, засега не се на задоволително ниво, а тој не знае зошто е прекината практиката земјата да не го зголемува износот на монетарното злато.

„Во минатото НБ од рудниците го откупуваше златото и го ставаше во златните резерви. Моментно тие не се на задоволително ниво. Златото барем последната година двојно ја зголеми цената. Секогаш кога настанува некоја несигурност во светот, инвеститорите бегаат во сигурни средства, а едно од нив е златото“, потенцира Славевски.

Тој потсети дека висината на девизните резерви е клучен фактор за одржување на фиксниот девизисен курс кога има нестабилност на светските пазари.

Видете и ова:

Славески -  Со повисоки камати да се скрши 'рбетот на инфлацијата

Во текот на јавната дискусија, Азески, пак, укажа дека за бизнисот сѐ уште клучни проблеми се борбата против корупцијата, сложените банкарски процедури за граѓаните и компаниите, но и транспарентноста која како што посочи „никаде ја нема, на пример за државната помош со странските инвеститори, за стоковните резерви, за девизните резерви“.

Светската здравствена организација (СЗО) соопшти дека израелската копнена офанзива во централна Газа ги попречила напорите да продолжи со својата работа, бидејќи погодени се нејзини објекти.

Оваа агенција на Обединетите нации (ОН) ги обвини израелските сили за напад врз зграда во која се сместени нејзините вработени и нивните семејства во градот Деир ал-Балах и за злоупотреба на оние што биле внатре.

Израелската војска сè уште не ги коментираше обвинувањата.

Илјадници Палестинци се насилно раселени како последица на првата голема воена операција на израелската војска во Деир ал-Балах од почетокот на војната што Хамас - организација прогласена за терористичка организација од страна на САД и ЕУ - ја започна пред 21 месец.

Од ОН соопштија дека добиле извештаи за тешко неухранети луѓе кои пристигнуваат во клиниките и болниците во критична состојба.

Во неделата (20 јули), израелската војска нареди итна евакуација на шест блока јужно од Деир ал-Балах, предупредувајќи дека ќе дејствува „со голема сила за да ги уништи непријателските капацитети и терористичката инфраструктура“.

Се проценува дека помеѓу 50.000 и 80.000 луѓе што живеат во погодените области добиле наредба да се преселат во јужна Газа.

Видете и ова:

Израел издаде наредба за евакуација на централниот дел на Појасот Газа

Канцеларијата за хуманитарни прашања на ОН соопшти дека персоналот на ОН ќе остане во Деир ал-Балах и покрај наредбата за евакуација.

Според организацијата, околу 87 проценти од Газа сега е под израелски наредби за евакуација, принудувајќи 2,1 милиони луѓе да се преселат во област од само 46 квадратни километри, каде што недостасуваат дури и најосновните потреби.

Израелски извори го наведоа можното присуство на израелски заложници што ги држи Хамас како причина зошто Деир ал-Балах досега не е цел на копнена офанзива.

Се верува дека најмалку 20 до 50 заложници сè уште се живи.

Семејствата на заложниците изразија загриженост, велејќи дека офанзивата би можела да им го загрози животот.

Израел ја започна својата воена кампања во Газа како одговор на нападот на Хамас врз јужен Израел на 7 октомври 2023 година, во кој беа убиени 1.200 луѓе, а околу 240 беа земени како заложници.

Палестинските здравствени власти велат дека повеќе од 59.000 луѓе загинале во Газа од тогаш.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека нова рунда мировни преговори со Москва е закажана за 23 јули во Турција, додека Западот го засилува притисокот врз Кремљ да се согласи на прекин на огнот, иако руските сили продолжуваат со смртоносните воздушни напади врз Киев и други украински градови.

„Денес разговарав со Рустем Умеров за подготовките за размена на затвореници и уште еден состанок со руската страна во Турција“, рече Зеленски во своето вечерно видео обраќање на 21 јули, осврнувајќи се на новиот шеф на Советот за национална безбедност и одбрана на Украина.

„Умеров извести дека состанокот е закажан за среда [23 јули]. Повеќе детали ќе следат утре“, додаде тој.

Умеров претходно беше министер за одбрана на Украина и ги водеше првите две рунди разговори со Русија.

Два дена претходно, Зеленски рече дека испратил предлог до Москва за одржување нова рунда разговори следната недела, откако по разговорите минатиот месец не се постигна напредок кон завршување на војната.

„Мора да се направи сè за да се постигне прекин на огнот“, рече Зеленски во своето редовно вечерно обраќање на 19 јули, додавајќи дека „руската страна мора да престане да се крие од донесување одлуки“.

Доколку страните се сретнат во Турција, тоа ќе биде првата средба лице в лице во последните седум недели. Турската влада соопшти дека разговорите ќе се одржат во Истанбул.

Кремљ не го потврди датумот или локацијата на следната рунда разговори, велејќи само дека чека повеќе детали и додавајќи дека двете страни остануваат „дијаметрално спротивставени“ за тоа како да се стави крај на долготрајниот и смртоносен конфликт.

„Постои нашиот нацрт-меморандум - постои и нацрт поднесен од украинската страна. Треба да има размена на мислења и дискусии за овие два нацрта, кои во моментов се дијаметрално спротивни“, изјави портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.

Видете и ова:

Русија обвинета за „кражба“ на иднината на Украина со присилна депортација на деца

Кремљ соопшти дека ги поздравува новите разговори, но дека „најважно за нас е да ги постигнеме нашите цели. Нашите цели се јасни, очигледни. Тие не се променети“.

Тие, исто така, инсистираа дека секој мировен договор мора да вклучува препуштање на контролата од страна на Украина и нејзино повлекување од четири региони што Русија незаконски ги анектираше во септември 2022 година, но никогаш целосно не ги окупираше.

Украина, исто така, мора да се откаже од своите аспирации за членство во НАТО и да прифати строги ограничувања на своите вооружени сили - барања што Украина и нејзините западни сојузници цврсто ги отфрлаат.

Руската државна новинска агенција ТАСС цитираше неименуван извор кој изјави дека следната рунда разговори веројатно ќе се одржи во Турција, но може да биде закажана за 24 или 25 јули.

Зеленски претходно им рече на украинските дипломати: „Нашата агенда е јасна: враќање на воените заробеници, враќање на децата киднапирани од Русија и подготовка на состанок на лидерите“.

Американскиот претседател Доналд Трамп во последните недели изрази фрустрација поради недостатокот на напредок кон прекин на огнот и минатата недела ѝ даде на Москва 50 дена да се согласи на договор или да се соочи со построги санкции.

Рускиот претседател Владимир Путин ги отфрли поканите на Зеленски за лична средба и честопати ја доведуваше во прашање легитимноста на избраниот украински лидер.

Претходните разговори се одржаа во Истанбул на 16 мај и 2 јуни. Тие разговори доведоа до размена на затвореници и посмртни останки на загинатите војници, но немаше видлив напредок кон евентуален прекин на огнот предизвикан од целосната руска инвазија врз Украина која почна во февруари 2022 година.

Министерството за финансии (МФ) ја исплати главницата и каматата за втората година од издадената прва Граѓанска обврзница, на сметките на 1 448 граѓани.

На граѓаните кои на аукцијата во 2023 година запишаа граѓански обврзници им се исплатени вкупно 1,4 милијарди денари (23,5 милиони евра), износ кој беше запишан во граѓански обврзници и камата за втората година во износ од 72,4 милиони денари (1,2 милиони евра).

Првата граѓанска обврзница беше издадена на 13 јули 2023 година со рок на достасување од 2 години и каматна стапка од 5% годишно.

Каматата се исплаќаше годишно, па во јули 2024 година беа исплатени 72,4 милиони денари (1,2 милиони евра), а овој јули уште толку.

Видете и ова:

Наместо пари под перница, инвестиција во обврзница

Граѓанската обврзница беше воведена како иновативен производ наменет за граѓаните, а со цел унапредување на пазарот на државни хартии од вредност.

Министерството за финансии издаде две емисии на граѓански обврзници во вкупен износ од 41,1 милион евра. Втората Граѓанска обврзница беше издадена на 7 ноември 2023 година во износ од 17,6 милиони евра и доспева во ноември 2025 година.