Вести
Во Мадрид започнува Самитот за климата
Во Мадрид денеска започнува двонеделниот климатски самит на кој учествуваат претставници на речиси 200 земји. Тие ќе разговараат за правилата со кои треба да се постигне договореното за ограничување на глобалното затоплување.
Пред Самитот, вчера генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш рече дека со децении наназад човекот е во војна со планетата, а таа сега возвраќа со сè почести природни непогоди кои земаат човечки жртви, со суша и покачување на нивото на морето.
Климатската конференцијата требаше да се одржи во Чиле, но по протестите таму, беше одлучено самитот да се одржи во Шпанија.
Се очекува на самитот да присуствуваат околу 50 светски лидери, кои треба да ги финализираат правилата за тоа како да го спроведат парискиот договор за климата.
Од САД ќе присуствува дипломатски тим, но нема да има високи членови на администрацијата на претседателот Доналд Трамп. САД се вториот по големина придонесувач на стакленички гасови во светот. На Самиот сепак ќе присуствува Нанси Пелоси, претседателката на Претставничкиот дом на Конгресот,
Трамп во 2017 година најави дека САД ќе се повлечат од договорот во Париз.
види ги сите денешни вести
Тројца странски работници загинаа во сообраќајна несреќа во Штип
Тројца странски работници загинаа утринава во сообраќајна несреќа на експресниот пат Штип- Радовиш, кога комбе со петмина патници излета од патот и падна од мостот во коритото на Балталичка река.
Штипскиот обвинител извршил увид на лице место, а телата на починатите работници се дадени на Обдукција.
Според соопштението од Обвинителството со комбето се превезувале работници ангажирани од фирма од Струмица. Во несреќата го загубија животот тројца работници, од кои според првичните сознанија двајца се од Бангладеш и еден од Непал, додека едно лице е тешко повредено.
Возачот се здобил со лесни повреди. Од Обвинителството велат дека се преземени мерки за утврдување на причините за несреќата и дека по наредба на јавен обвинител ќе биде извршено и сообраќајно вештачење.
Конаковиќ: Референдумот во Република Српска е закана за мирот и стабилноста
Министерот за надворешни работи на Босна и Херцеговина, Елмедин Конаковиќ, на 12 септември ги предупреди меѓународните претставници дека референдумот што го распишаа властите на Република Српска за 25 октомври го загрозува мирот и стабилноста на земјата.
На состанокот со амбасадорите на Европската Унија, САД, Турција, Велика Британија и претставници на НАТО и ОБСЕ, Конаковиќ оцени дека ситуацијата во БиХ е влошена поради „нелегалното назначување на лицето задолжено за Владата на РС од страна на граѓанинот Милорад Додик“, како што наведе во соопштението.
„Ова претставува грубо кршење на уставниот поредок и правниот систем на БиХ“, рече Конаковиќ.
Народното собрание на Република Српска го избра Саво Миниќ за премиер на 2 септември, иако тој беше номиниран од Додик, кој го загуби мандатот како претседател на ентитетот во август по одлуката на Судот и Централната изборна комисија на БиХ.
Уставниот суд на БиХ сега мора да одлучи дали новата Влада на РС е легална, бидејќи само претседателот на ентитетот може да номинира премиер.
На 22 август, Народното собрание на Република Српска усвои одлука за референдум што ќе се одржи на 25 октомври по пресудата на Судот на БиХ и одлуката на КЕК, како и по одлуките на високиот претставник на меѓународната заедница, иако Уставниот суд на БиХ претходно пресуди дека референдумите на пониски нивоа за државни прашања се неуставни.
На состанокот со амбасадорите, Конаковиќ ја истакна важноста од продолжување на мандатот на воената мисија на ЕУ во БиХ (ЕУФОР) и ги поздрави ставовите на претставниците на НАТО кои рекоа дека во случај на блокада на продолжувањето на мисијата ЕУФОР во Советот за безбедност на ООН, нема да дозволат никаков вакуум.
Амбасадорите, како што соопшти Министерството за надворешни работи на БиХ, изјавија дека меѓународната заедница нема да толерира закани за мирот, територијалниот интегритет и суверенитетот на БиХ.
Тие ја истакнаа важноста на почитувањето на Уставот, одлуките на државните институции и судските пресуди и ја потврдија својата поддршка за стабилноста и реформите во земјата.
Мандатот на ЕУФОР се продолжува секој ноември со резолуција на Советот за безбедност на ОН, а Додик на состанокот со министерот за надворешни работи и секретарот на Советот за безбедност на Русија на 9 септември изјави дека ќе побара од Русија да стави вето на тоа.
Ангелов: Криминалистичка полиција ги истражува сомнежите за подметнат пожар во Дрисла
Инспектори за криминалистичка полиција ги истражуваат сомнежите за подметнат пожар во Јавното претпријатие „Дрисла“. Тие вршат службени разговори со вработени во Јавното претпријатие „Дрисла“ за да утврдат евентуално учество од внатре во подметнување на пожарот на депонијата. Ова го соопшти директорот на Дирекцијата за заштита и спасување и раководител на Главниот штаб за управување со кризи, Стојанче Ангелов, на денешната прес-конференција во близина на депонијата.
Ангелов смета дека во изминативе денови имало најмалку уште три обиди за палење на депонијата, но, како што рече, за среќа биле брзо изгаснати.
„Припадниците на криминалистичката полиција моментално се внатре во депонијата, не зборуваме за конкретно осомничен, туку ќе позборуваат со вработените дали постои можност некој од внатре да учествува во подметнувањето на пожарите или можеби некој од надвор доаѓа, веројатно малку физички спремен со канта бензин или шише бензин затоа што се работи за запаливи гасови да го подметне пожарот“, рече Ангелов.
Скопје го поклопи сива магла, со денови мириса на изгорено
Тој најави дека во следниот период ќе има зголемено полициско присуство околу депонијата со цел откривање евентуални потпалувачи, бидејќи, како што рече, необјасниво е како се зголемува чадењето откако претходно се интервенирало и огнот драстично бил намален.
Депонијата, додаде, е на површина од околу 85 хектари, но заграден е само делот на влезот, додека останатиот дел од каде произлегува чадот е апсолутно необезбеден.
„ Површината на „Дрисла“ е околу 85 хектари, заграден е само делот кај влезот, затоа се има перцепција дека таа е оградена и обезбедена, таа перцепција е погрешна. Останатиот дел од каде произлегува чадот е апсолутно необезбеден и има повеќе камери, но се сомневам дека се функционални особено тие во задниот дел од депонијата. Од тие причини, можам да кажам дека депонијата е лесно достапна за злонамерници кои што би сакале да подметнат или да го продолжат веќе постоечкиот пожар“, рече Ангелов
Оваа депонија, каде пожар избувна во вторникот, се наоѓа во југоисточниот дел од територијата на Град Скопје и е оддалечена 14 километри од центарот на градот и во неа се врши третман на комунален отпад, градежен шут, индустриски и медицински отпад. Во изминативе денови непријатната миризба и чад се чувствуваше и во Лисиче, Гази Баба, Центар, Карпош.
Израел ја обвинува Шпанија за „геноцидна закана“, Мадрид возвраќа со жестоки напади
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го обвини својот шпански колега Педро Санчез за упатување „геноцидна закана“ против Израел, што предизвика сериозна реакција од Мадрид во петокот.
„Не мислам дека Нетанјаху е токму лицето кое има право да држи лекции на некого додека ги извршува злосторствата што ги прави во Газа“, изјави шпанската министерка за одбрана Маргарита Роблес.
Нејзините коментари дојдоа како реакција на пораката што канцеларијата на Нетанјаху ја објави во четвртокот во која Санчез го обвинува за заканување на Израел - најновата жестока размена меѓу двете земји.
Во понеделник, шпанскиот премиер објави мерки за „ставање крај на геноцидот во Газа“, вклучувајќи ембарго за оружје, забрана за бродови што носат гориво за израелската војска и ограничувања за увоз од нелегални населби.
„Шпанија, како што знаете, нема нуклеарни бомби. Ниту, пак, има носачи на авиони или големи резерви на нафта. Ние сами не можеме да ја запреме израелската офанзива, но тоа не значи дека ќе престанеме да се обидуваме“, рече тој во обраќањето.
Во четврток, канцеларијата на Нетанјаху издаде остар одговор.
„Шпанскиот премиер Санчез вчера изјави дека Шпанија не може да ја запре борбата на Израел против терористите на Хамас затоа што „Шпанија нема нуклеарно оружје“. Тоа е очигледна геноцидна закана врз единствената еврејска држава во светот“, се вели во соопштението.
Неколку часа подоцна, шпанското Министерство за надворешни работи издаде отфрлање.
Во соопштението се нагласува дека „шпанскиот народ е пријател на народот на Израел, како и на народот на Палестина“, осудувајќи ги забелешките на израелскиот премиер како „лажни и клеветнички“.
Неделниот спор меѓу Израел и Шпанија доаѓа по месеци влошување на односите.
Социјалистичкиот лидер Санчез е еден од најгласните критичари во Европа на воената кампања на Израел во Газа, започната по невидениот напад на Хамас на израелска територија на 7 октомври 2023 година.
Тој е највисокиот европски лидер кој ја нарече војната „геноцид“, а во мај минатата година раскина со европските сојузници признавајќи палестинска држава.
Израел оттогаш нема амбасадор во Мадрид, кој го отповика својот амбасадор во Израел во понеделник откако министерот за надворешни работи Гидеон Саар ја обвини Шпанија за водење „антиизраелска и антисемитска кампања“.
Трамп:Осомничениот за пукањето во Чарли Кирк е во притвор
Американскиот претседател Доналд Трамп на 12 септември објави дека осомничениот е приведен поради убиството на десничарскиот активист Чарли Кирк по масовна потера.
„Некој многу близок до него го предаде“, изјави Трамп за Фокс њуз во интервју во живо во студио.
Тој додал дека лицето било вклучено во спроведувањето на законот, но било личност од вера, свештеник, и го однело кај американски маршал.
„Тие се возеле во полициската станица и тој е таму сега. Го имаме лицето за кое мислиме дека е лицето што го бараме,“ изјави Трамп.
Вооружениот напаѓач испукал еден, фатален истрел, убивајќи го Кирк - 31-годишник кој собрал поддршката од младите за Трамп, за време на настап на универзитет во Јута во среда. Стотици агенти од 20 агенции за спроведување на законот биле вклучени во потрагата, јавива новинската агенција Асошиетет прес.
Сликите објавени во четврток покажале маж кој носел црна бејзбол капа, темни очила за сонце и нешто што изгледало како фармерки, со маица со долги ракави украсена со дизајн што вклучувал американско знаме.
Полицијата вели дека верува дека напаѓачот пукал од покрив на оддалеченост до 180 метри, погодувајќи го Кирк во вратот.
Видео снимките покажале фигура како трча по покривот на универзитетот, а потоа скока на земја и се движи од кампусот кон некои дрвја - очигледно локацијата каде што беше пронајдена моќна пушка со болт. Според снимките од инцидентот направени со мобилен телефон, кои кружат на социјалните мрежи, го покажуваат Кирк како се обраќа на голема толпа луѓе на отворената сцена на кампусот во Орем, Јута, кога се слушнал силен истрел. Кирк ја преместил раката на вратот додека паѓал од столот, додека луѓето во публиката почнале да трчаат.
Претходно годинава, вооружен човек кој се претставувал како полицаец во Минесота ја уби претставничката Мелиса Хортман и нејзиниот сопруг и ги застрела сенаторот Џон Хофман и неговата сопруга. Во Болдер, Колорадо, маж употребил импровизиран пламенофрлач и молотови коктели за да нападне митинг за солидарност за израелските заложници, убивајќи една жена и ранувајќи најмалку шест.
Кина го ратификуваше договорот за екстрадиција со Србија
Највисокото законодавно тело на Кина ја одобри одлуката за ратификација на договорот за екстрадиција со Србија, објави кинеското државно радио на 12 септември, пренесува Ројтерс.
Овој документ е еден од 28-те договори и договори потпишани од српски и кинески претставници на 8 мај 2024 година, за време на посетата на кинескиот претседател Си Џинпинг на Србија.
За да стапи во сила договорот, според српскиот закон, тој мора да биде ратификуван од членовите на Парламентот. Договорот мора да биде ратификуван и во Кина.
Во Србија, тој сè уште не е ставен на дневен ред на Народното собрание.
Министерството за правда подготвува нацрт-закон за ратификација на Договорот меѓу Србија и Кина за екстрадиција.
Текстот на тој законски предлог не е достапен за јавноста.
Договорот за екстрадиција би го отворил патот за кинескиот режим - кој организацијата „Фридом Хаус“ го опишува како авторитарен и екстремно репресивен - да побара екстрадиција на своите граѓани од судските органи на Србија.
Според организација „Бранители“ (Safeguard defenders), Кина досега потпишала повеќе од 60 билатерални договори за екстрадиција, од кои повеќе од 40 се ратификувани од националните парламенти.
Откако Си дојде на власт во Кина, во 2012 година, оваа организација документирала речиси 70 обиди на кинескиот режим да врати 400 луѓе, повеќето од нив во Европа, преку процедури за екстрадиција.
Сепак, во последните пет години, судовите во десетина европски земји ја запреа екстрадицијата побарана од Кина, поради сомневања дека лицето чија екстрадиција се бара може да се соочи со репресија и одмазда од режимот.
Според податоците добиени од Радио Слободна Европа во декември 2024 година, Србија екстрадирала пет кинески државјани во Кина во последните пет години.
Кремљ соопшти дека мировните преговори меѓу Русија и Украина се „паузирани“
Кремљ денеска (12 септември) соопшти дека мировните преговори меѓу Русија и Украина се „паузирани“, и покрај напорите на американскиот претседател Доналд Трамп да го прекине три и полгодишниот конфликт.
Притиснувајќи за договор за прекин на борбите, Трамп се вклучи во низа дипломатски мерки - вклучително и угостувањето на рускиот колега Владимир Путин во Алјаска, но Москва продолжи со своите офанзивни и воздушни напади.
„Нашите преговарачи имаат можност да комуницираат преку канали. Но, засега, веројатно е поточно да кажеме дека има пауза“, изјави портпаролот Дмитриј Песков за новинарите, а пренесува АФП.
„Не можете да носите розови очила и да очекувате дека процесот на преговори ќе даде непосредни резултати“, додаде Песков.
Путин ефикасно ја отфрли можноста за средба со украинскиот претседател Володимир Зеленски, кој вели дека самитот е од витално значење за прекин на ќорсокакот.
Русија ги ескалира нападите врз Украина, започнувајќи го својот најголем воздушен напад досега минатата недела во кој загинаа неколку луѓе и беше запалена владина зграда во главниот град Киев.
Три рунди директни мировни преговори меѓу Русија и Украина во Истанбул не донесоа ништо повеќе од размена на затвореници во голем обем.
Русија останува на своите трдокорни барања, вклучително и Украина целосно да го отстапи источниот регион Донбас - деловите кои сè уште ги контролира.
Киев ги отфрли територијалните отстапки и бара европски трупи да бидат распоредени во Украина како мировни сили, нешто што Москва го смета за неприфатливо.
За Вучиќ, воената парада е „порака за стабилност и одвраќање од потенцијален агресор“
Српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека воената парада во Белград нема никаква врска со дневните настани, како што тврдат претставниците на опозицијата.
„Тоа е израз на нашата желба да одбележиме национален празник и да покажеме колку напредувала армијата. За да можат луѓето да видат во што инвестиравме пари и колку е посилна Србија од вчера. За да можат луѓето да видат дека можат да се чувствуваат безбедно“, рече Вучиќ на 12 септември.
Воената парада, наречена „Силата на единството“, е најавена за 20 септември.
Се одржува во моментот на масовните антивладини протести во земјата, кои беа предизвикани пред десет месеци од смртта на 16 лица во несреќа во Нови Сад.
Дел од јавноста во Србија, предводена од опозициските партии, негодува на организацијата на воената парада, со оценка дека Вучиќ има намера да „демонстрира сила“ во момент на голема поларизација во општеството.
Од друга страна, според изјавите на претставниците на властите, причината за парадата е националниот празник - Денот на српското единство, слободата и националното знаме, кој Србија го слави заедно со босанскиот ентитет Република Српска (РС).
Воената парада доаѓа во време на зголемени тензии во Босна и Херцеговина, поради одбивањето на Република Српска да ја прифати одлуката на Централната изборна комисија на БиХ за одземање на мандатот на претседателот на РС, Милорад Додик.
Како што изјави Александар Вучиќ, парадата е закажана пред повеќе од шест месеци и претставува порака за стабилност, безбедност и сигурност на земјата и одвраќање на секој потенцијален агресор против Србија.
Тој оцени дека таквата порака е многу важна „во свет на несигурност, немир и општо лудило“.
„Но, оваа антисрпска хистерија (против воената парада) не е ништо ново. Особено нападите од луѓе од (опозицискиот) Зелено-левичарски фронт кои велат дека ова е истата армија што убиваше браќа во конфликтите од 90-тите. Прво, ова се млади мажи кои се 30 години помлади и второ, нашите војници беа убиени и од некои на кои им ласкаат“, рече тој.
Вучиќ рече дека „не ги следи многу“ тие коментари, но дека не може да верува дека некој е „толку политички неписмен“ да покажува омраза кон сопствената армија, која е една од најпочитуваните и најпочитуваните институции во општеството.
„Постои тенденција анархолибералните левичарски кругови да се обидат да ја соборат армијата и сите институции. Прво ја нападнаа Српската православна црква, а сега сакаат да ја соборат армијата“, рече Вучиќ.
Србија прогласи воена неутралност во 2006 година, додека е опкружена со членки на НАТО со кои соработува во рамките на програмата Партнерство за мир. Во исто време, иако е кандидат за членство во Европската Унија, таа развива соработка со Русија и Кина, од кои почна да набавува воено оружје.
Напади со беспилотни летала на руското пристаниште Приморск
Во нападот со беспилотни летала во петок (12 септември)врз северозападното руско пристаниште Приморск, недалеку од Санкт Петербург, биле запалени брод и бензинска пумпа, објави регионалниот гувернер.
Ова е првиот пријавен напад со беспилотни летала врз еден од најголемите терминали за извоз на нафта и гориво во земјата, објави Ројтерс.
Од почетокот на август, Украина ги засили нападите врз руската енергетска инфраструктура, вклучувајќи ги рафинериите и нафтоводите. Мировните преговори сѐ уште се во застој.
Други пристаништа, вклучувајќи ги блиските Уст-Луга и Новоросијск на Црното Море, беа постојано цел на напади во последните месеци.
Русија го ревидираше својот план за извоз на сурова нафта од западните пристаништа за септември на 2,1 милиони барели дневно, што е зголемување од 11 проценти од првичниот распоред, бидејќи нападите со беспилотни летала врз домашните рафинерии ја намалија локалната побарувачка за сурова нафта.
Гувернерот Александар Дрозденко изјави дека пожарот на бродот во Приморско е изгаснат и дека нема ризик од истекување на нафта.
„Повеќе од 30 беспилотни летала се уништени над овој регион“, додаде тој во објава на Телеграм, без да ја спомене војната во Украина.
Приморск се наоѓа на Финскиот Залив во близина на Санкт Петербург. Руската агенција за воздушен транспорт Росавијација соопшти дека аеродромот Пулково во Санкт Петербург ги прекинал операциите неколку часа во петок наутро.
Руската војска соопшти дека нејзините системи за воздушна одбрана пресретнале и уништиле 221 украински беспилотни летала преку ноќ, вклучувајќи девет над Московскиот регион.
Поради барањето за коментар, портпаролот на украинскиот Генералштаб рече дека војската нема непосредни информации.
Десницата и левицата поднесоа иницијативи за изгласување недоверба на Еврокомисијата
Пратеничките групи Патриоти за Европа (ПФЕ) и Левица поднесоа одвоени предлози до Европскиот парламент за изгласување недоверба на Европската комисија на Урсула фон дер Лајен.
Потпретседателката на десничарската ПФЕ, унгарската европратеничка Кинга Гал од партијата Фидес, информира дека нивната иницијатива ја потпишале сите 85 пратеници на групата, со што е надминат потребниот минимум од 72 потписи за поднесување предлог за гласање недоверба на Еврокомисијата.
„Оваа Комисија и нејзината претседателка не успеаја во мирот, трговијата, конкурентноста, миграцијата“, изјави Гал, додавајќи дека ПФЕ официјално ја поднела својата иницијатива во средата по обраќањето за „Состојбата на ЕУ“ на Фон дер Лајен пред европратениците.
Претседателот на ПФЕ и лидер на францускиот Национален собир (РН), Жордан Баредла, пак, оцени дека Комисијата покажала оти е немоќна да се справи со предизвици на ЕУ на меѓународната сцена.
Главните забелешки на Патриотите на работата на Еврокомисијата се однесуваат на двата трговски договори – со земјите од Меркосур и со САД.
Бардела оцени дека трговскиот договор со латиноамериканските земји членки на организацијата Меркосур претставува „предавство“ за земјоделците и животната средина во ЕУ. Тој смета дека доколку се спроведе, Договорот со Меркосур би имал катастрофални последици по француското земјоделство.
Во меѓу време копретседателката на пратеничката група Левица, француската европратеничка Манон Обри од партијата Непокорна Франција (ЛФИ), информира дека и ова политичко семејство на европската екстремна левица официјално поднело своја иницијатива за изгласување недоверба на Европската комисија.
Според извори во групата, покрај припадници на Левицата, потписи на иницијативата ставиле и „членови на Прогресивната алијанса на социјалистите и демократите (СД) или на Зелените“, како и европратеници кои не се дел од ниту една групација во ЕП.
И во инцијативата на Левицата се критикува трговската политика на ЕУ и договорите со САД и Меркосур, но и „неуспехот на Комисијата“ да реагира на „прекршувањата на меѓународното и хуманитарното право во Газа“. Дополнително според Левицата, Европската комисија го игнорира кршењето на меѓународното право од страна на Израел во Газа, каде што „израелската Влада користи глад, уништување на инфраструктурата и неселективни напади, што претставуваат геноцид“.
Сега службите на Европскиот парламент треба да ја проверат веродостојноста на потписите на иницијативите и да ги верификуваат, по што ако утврдат дека предлозите ги исполнуваат барањата ќе ги достават до претседателката на Европскиот парламент, Роберта Мецола, која е должна да свика пленарна седница по барањата.
Се очекува целата постапка и евентуалните расправи во Европарламентот да се одржат во октомври. За да бидат усвоени иницијативите треба да добијат поддршка од најмалку две третини од пратениците што ќе учествуваат во гласањето, при што бројот на оние што гласале „за“ треба да е поголем од половина од вкупниот број европратеници. Во сегашниот состав на Европарламентот има 720 пратеници.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете