Вести
Николов ја повлекува согласноста да биде премиер на Бугарија

Кандидатот за премиер на Бугарија Пламен Николов предложен од политичката партија „Има таков народ“ ја повлече својата согласност да биде мандатар.
Во писмо испратено до претседателката на бугарското Собрание Ива Митева, тој наведува дека ја повлекува својата согласност да биде избран за 56-ти премиер на Бугарија.
Бугарските медиуми известуваат дека таков документ ќе биде доставен и до претседателот на државата.
Николов наведува дека ваквата одлука ја донел поради лични причини и предлага утре да не се гласа за предлогот за Влада во Парламентот.
Денеска претходно и лидерот на „Има таков народ“ Слави Трифонов изјави дека партиајта одлучила да не предложи Влада, откако две од партиите на „протестот“ соопштија дека нема да ја поддржат.
Од Кабинетот на претседателот на Бугарија соопштија дека „со указот издаден од шефот на државата, уставната постапка за избор на премиер е веќе во решавачка парламентарна фаза“.
На изборите на 11 јули, Има таков народ освои 65 пратеници во 240-члениот бугарски парламент.
Трифонов рече дека неговата партија нема да поддржи некоја друга партија што ќе се обиде да формира влада.
Партијата ГЕРБ на доскорешниот премиер Бојко Борисов, која освои 63 пратеници, претходно соопшти дека нема да се обиде да формира влада.
Останатите партии во парламентот немаат доволно пратеници за да формираат влада.
Претседателот Румен Радев ги распиша јулските избори во април, откако ниедна партија не можеше да формира влада.
види ги сите денешни вести
Трамп го повика НАТО да престане да купува руска нафта и да воведе царини за Кина

Американскиот претседател Доналд Трамп упати силен повик до сите членки на НАТО да престанат да купуваат руска нафта, велејќи дека таков потег би помогнал да се стави крај на смртоносниот конфликт во Украина.
Зборувајќи преку својата платформа Truth Social на 13 септември, Трамп ги критикуваше некои земји од НАТО за продолжување на купувањето руска нафта, нарекувајќи го тоа „шокантно“ и предупредувајќи дека тоа „значително ја ослабува вашата преговарачка позиција и вашата моќ за преговарање со Русија“.
Изјавата доаѓа еден ден откако НАТО започна нова воена операција наречена „Источна стража“, дизајнирана да го зајакне и заштити источниот крило на алијансата како одговор на руските упади со беспилотни летала во полскиот воздушен простор оваа недела.
Трамп потоа предложи земјите од НАТО да воведат секундарни тарифи од 50 до 100 проценти врз Кина за нејзините купувања на руска нафта, со предлог овие тарифи да бидат укинати откако ќе заврши војната.
Американскиот претседател додаде дека е подготвен да воведе „големи“ санкции врз руската нафта доколку членките на НАТО го сторат истото.
Турција е трет најголем купувач на руска нафта во светот, додека Унгарија и Словачка продолжуваат да купуваат руска нафта, главно преку јужната гранка на нафтоводот Дружба, според исклучоците што им ги додели ЕУ.
Новата операција на НАТО „Источна стража“ вклучува распоредување на сили и воени прилагодувања од страна на неколку сојузници за да се спречи понатамошна руска агресија и да се зајакне колективната одбрана по должината на источната граница.
„Клучот за сето ова е сосема нов дизајн на одбраната“, рече американскиот генерал Алексус Гринкевич, врховен командант на НАТО за Европа, на заедничката прес-конференција со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во Брисел на 12 септември.
Гринкевич рече дека новата опрема ќе вклучува француски борбени авиони „Рафал“, дански Ф-16, фрегата и системи за воздушна одбрана претходно ветени за регионот.
Тој им рече на новинарите дека воената алијанса ќе ја брани секоја педа од својата територија.
Израел соопшти дека повеќе од 250.000 жители го напуштиле градот Газа

Израелската војска соопшти дека повеќе од 250.000 луѓе избегале од Газа во други делови од палестинската територија во последните недели, бидејќи Израел ги засили нападите врз најголемиот урбан центар во Газа.
„Според проценките на израелската војска, повеќе од четвртина милион жители на Газа избегале од градот за своја безбедност“, изјави портпаролот на израелската војска, Авичај Адрае, за платформата X.
Обединетите нации проценуваат дека околу еден милион Палестинци живеат во и околу Газа.
На 13 септември, израелската војска од воздух фрли летоци со кои ги повикува жителите на западните области да се евакуираат, додека агенцијата за цивилна одбрана на Газа објави континуирани напади.
„Израелската војска работи со голем интензитет во вашата област и е посветена на уништување и пораз на Хамас (палестинска група која се смета за терористичка организација од страна на САД и Европската Унија)“, се вели во летокот.
Израел, кој најави операција за преземање целосна контрола врз градот Газа, се соочува со меѓународен притисок да се откаже од планот. Но, земјата вели дека е решена да го уништи Хамас и вели дека градот Газа е едно од последните упоришта на палестинската група.
ОН и меѓународната заедница предупредија дека израелската офанзива дополнително ќе ја влоши веќе тешката хуманитарна ситуација во градот Газа, каде што Обединетите нации прогласија состојба на глад.
Според Агенцијата за цивилна заштита на Газа, најмалку пет лица се убиени во израелски напади од саботата наутро.
Денот претходно, најмалку 50 лица беа убиени низ Појасот Газа, според истата агенција.
Војната во Газа започна кога Хамас го нападна јужен Израел на 7 октомври, убивајќи околу 1.200 луѓе и заробувајќи 251. Како резултат на израелската одмазда, повеќе од 64.000 Палестинци се убиени во Газа, според Министерството за здравство на Газа - бројки што Обединетите нации ги сметаат за веродостојни.
Пожар во Трубарево, гори фабрика за електронски отпад

Попладнево избувна пожар во скопско Трубарево, во кој се зафатени објектите на Ф-ГРУПАЦИЈА, компанија која се занимава со електронски отпад.
Иако претходно надлежните објавија дека станува збор за компанијата „Нула отпад“, сепак, нејзините објекти не се зафатени од пожарот.
Во гаснењето на пожарот се вклучени неколку екипи од Бригадата за противпожарна заштита на град Скопје кои претходно интервенирале и во гаснење на пожар во стара Цементара на ул. „Горноврановска“ во Горно Лисиче, соопштија од Дирекцијата за заштита и спасување.
Директорот на ЦУК, Мухамед Али кажа дека пожарот е пријавен преку бројот за итни повици 112,
Густиот облак од чад е видлив од повеќе делови од Скопје.
Сиљановска-Давкова: Боли егзодусот на медицинскиот кадар

Одлучната битка за задржување на најдобриот медицински кадар во македонските здравствени установи е нејефикасен здравствен процес за надминување на опасната криза на недостиг на кадар, нужен за подобрување на нарушеното здравје на нацијата.
Ова го изјави претседателката на Северна Македонија, Гордана Сиљановска-Давкова вчеравечер на свеченото одбележување на 80-годишнината од постоењето на Македонското лекарско друштво, кое се одржа во Македонскиот народен театар.
„Ме боли егзодусот на најдобрите лекари и на другиот медицински персонал. Посакувам да ја препознаеме и да ја признаеме вашата извонредност. Посакувам да останете овде и да помогнете во нерамноправната битка за здрави граѓани и за здрава нација“, рече Сиљаноска-Давкова.
Според претседателката, здравјето не цвета во разорено и дезорганизирано општество, ниту во партизиран и политизиран здравствен систем во кој постои опасност да зацарува профитната логика, па здравствената услуга да се купува и продава, пациентите да не се третираат како личности, а некои лекари да ја заборават светата Хипократовата заклетва.
„Здрави граѓани се раѓаат и развивааат во здрави држави и здрави општества, во коишто болеста се превенира со здрав животен стил во здрава животна средина, со загарантирана здравствена и социјална заштита, со посебна грижа за децата и за семејството, но и со адекватен здравствен работен амбиент", рече таа.
Таа упати честитки по повод значајниот јубилеј и потсети дека улогата на Македонското лекарско друштво, како претходник на Медицинскиот факултет, зачетник на медицинската едукација и иницијатор и основач на Лекарската комора, е важен дел од историјата на здравствениот систем во државава.
Што значи израелскиот напад врз Хамас во Катар за Иран и регионот?

Соединетите Американски Држави со години се обидуваат да ги убедат земјите од Заливот дека нормализацијата на односите со Израел ќе го стабилизира Блискиот Исток и ќе ја ограничи заканата што ја претставува Иран.
Но, дрскиот воен напад на Израел врз Катар, клучен сојузник на САД и дом на најголемата американска воена база на Блискиот Исток, се закани да ги попречи напорите поддржани од САД.
Нападот од 9 септември во центарот на главниот град на Катар, Доха, беше насочен кон политичкото раководство на палестинската група Хамас, која САД и ЕУ ја сметаат за терористичка организација. Шест лица беа убиени, вклучувајќи и еден член на катарските безбедносни служби.
Нападот беше широко осуден во земјите од Заливот, каде што ставовите кон Израел веќе се влошија по директниот конфликт на земјата со Иран во јуни и разорната војна во Појасот Газа.
Војната во Појасот Газа беше предизвикана од терористичките напади на Хамас врз Израел на 7 октомври 2023 година, во кои загинаа околу 1.200 луѓе. Се верува дека палестинската група сè уште држи десетици израелски заложници.
„Сведоци сме и на стврднување на јавното мислење во Заливот и на растечка вознемиреност меѓу лидерите на Заливот поради перцепцијата дека Израел сега дејствува без ограничување - игнорирајќи ги црвените линии што некогаш се почитуваа“, рече Мајкл Хоровиц, независен аналитичар со седиште во Израел.
Не е познато како ќе реагираат земјите од Персискиот Залив. Многу од нив се блиски сојузници на САД кои зависат од Вашингтон за својата безбедност.
„Оваа ситуација е единствена во еден клучен аспект: Израел е близок сојузник на САД“, рече Хоровиц. „Тоа ја менува пресметката. За лидерите од Персискиот Залив, вистинската загриженост можеби не е само Израел, туку и перципираниот недостаток на американско лидерство во поставувањето ограничувања или спроведувањето последици. Тој јаз веројатно ќе го обликува начинот на кој земјите од Персискиот Залив ќе реагираат во иднина.“
Меч со две острици за Техеран
Нападот врз Катар е меч со две острици за Иран, најголемиот непријател на Израел, велат експертите.
„Она што се случи го зајакнува иранскиот наратив дека Израел е закана за целиот регион и нема никаква врска со Техеран и неговите сојузници во оската на отпорот“, рече Хамидреза Азизи, соработник во Германскиот институт за меѓународни и безбедносни прашања.
Таканаречената оска на отпорот е регионалната мрежа на посредници и вооружени групи на Иран - која ги вклучува Хамас, либанскиот Хезболах и јеменските бунтовници Хути - против Израел и САД.
Нападот на Израел врз Катар би можел да придонесе и за продлабочување на зближувањето на Иран со земјите од Персискиот Залив, кои претходно имаа непријателски односи со Техеран.
„Во исто време, (нападот врз Катар) ја зголемува перцепцијата за закана од иранска страна“, додаде Азизи. „Да, ако ова му се случува на Катар, кој е главен сојузник на САД кој не е член на НАТО, што ќе ни се случи?“
За време на 12-дневната војна во јуни, Израел и САД започнаа бомбардирање насочено кон иранските нуклеарни и воени објекти, при што загинаа околу 1.000 луѓе. Иран одговори со испукување ракети кон Израел, при што загинаа неколку десетици луѓе.
Прекинот на огнот со кој заврши конфликтот е кревок, велат експертите, а ризикот од обновени непријателства или опасна ескалација останува висок.
Тројца убиени и петмина ранети во напади во северна Украина

Иако Украина доживеа релативно мирна ноќ во споредба со претходните денови, руските сили извршија ограничени напади со беспилотни летала и водени бомбардирања, соопштија украинските власти на 13 септември.
Украинските воздухопловни сили пријавија неколку беспилотни летала кои се насочиле кон јужните региони Херсон и Николаев, како и Запорожје. Руските сили, исто така, лансираа водени воздушни бомби во регионот Сум на североисток, иако немаше извештаи за масовни ракетни напади кои беа речиси секојдневни во последните недели.
Русија наводно испалила една балистичка ракета „Искандер-М“ и 164 беспилотни летала, вклучувајќи ги моделите „Шахед“ и „Геран“. Според извештаите, воздушната одбрана соборила или онеспособила 137, додека 27 беспилотни летала и една ракета погодиле цели на девет локации низ целата земја.
Иако Украина имаше релативно мирна ноќ во споредба со претходните денови, руските сили извршија ограничени напади со беспилотни летала и водени бомбардирања, соопштија украинските власти на 13 септември.
Украинските воздухопловни сили пријавија неколку беспилотни летала кои се насочуваат кон јужните региони Херсон и Николаев, како и кон Запорожје. Руските сили, исто така, лансираа водени воздушни бомби во регионот Суми на североисток, иако немаше извештаи за масовни ракетни напади кои беа речиси секојдневни во последните недели.
Украинската војска додаде дека најтешките копнени борби во изминатите 24 часа биле на фронтовската линија во регионот Донецк, каде што се регистрирани 49 судири.
Три лица беа убиени, а петмина беа ранети во напад со беспилотни летала и ракети во близина на Суми во северна Украина, рече регионалниот гувернер.
И покрај постојаното гранатирање и обидите за освојување на села во близина на границата, Зеленски рече дека руските сили во областа претрпеле големи загуби и „изгубиле офанзивна способност“.
Борбите продолжуваат во пограничните области, но украинските трупи ги одбија напредувањата во Суми, како и на фронтовските линии во Донецк и Запорожје.
Продолжува затрупувањето во Дрисла, чадот од депонијата е делумно намален

Директорот на Дирекцијата за заштита и спасување, Стојанче Ангелов соопшти дека продолжуваат активностите за затрупување на делот од депонијата Дрисла од кој излегува чадење, кое според него е намалено, но, се уште присутно.
„Утрово со засилено темпо продолжи затрупувањето на делот од депонијата Дрисла од кој излегува чадењето а кој е со величина приближно колку фудбалско игралиште. Отворен оган не може да се забележи, чадењето е делумно намалено, но се уште присутно. Двата земјени пристапни патишта кои во текот на вчерашниот ден беа изработени како насип низ заезерената површина од отпадни води длабока околу 1,5 метри, значително го олеснуваат пристапот до критичното место“, информира Ангелов.
Според него, ангажирани се оптимален број на камиони, багери и булдожери и како што ќе се создаваат услови нивниот број ќе се зголемува.
На дивата депонија Вардариште, како што соопштува, нема горење ниту чадење, но и денес продолжува затрупувањето на критичниот канал во кој се одвиваше пожарот.
Голем број граѓани во главниот град се револтирани со состојбата со загадувањето на Скопје, особено по последниот пожар на депонијата Дрисла, сметајќи дека состојбата е крајно алармантна и ги повикаа надлежните институции да го решат проблемот.
30 години дипломатски односи меѓу Македонија и САД

Пред три децении САД и Република Северна Македонија формализираа партнерство засновано на доверба и заедничко почитување на демократските вредности. Оттогаш заедно му покажавме на светот што може да се постигне со волја, компромис и трпелива решителност. И покажавме како изгледа пријателството и соработката.
Преку напорна работа, соработка и заемно почитување, билатералните односи се проширија низ владините институции и приватниот сектор. Нашите војници се обучуваа заедно во Криволак и се бореа рамо до рамо во Ирак и Авганистан.
Американските академски програми и размените го зајакнуваат следното поколение претпримачи и граѓански лидери, додека американските инвестиции во Северна Македонија донесоа работни места, иновации и можности, изјајви американската амбасадорка Ангела Агелер на одбележувањето 30 години дипломатски односи меѓу Македонија и САД, што се одржа во Клубот на пратеници во Скопје.
Агелер најави проширување на трговските врски, борба против корупцијата, модернизирана соработката во одбраната...
Тридецениското партнерство меѓу Македонија и САД му помогна на македонскиот народ да стане посилен, послободен и поуспешен, истакна на свеченоста, министерот за надворешни работи и надворешна трговија Тимчо Муцунски.
Од првите денови на независноста македонскиот народ чувствуваше дека САД стојат покрај него. Во клучни мигови таа поддршка беше одлучувачка. Особено ја паметиме одлуката од 2004 година за признавање на нашето уставно име. Чин што остави длабока трага во срцата на македонскиот народ и потврди дека нашата демократија и нашата независност се важни, истакна Муцунски.
На свеченоста присуствуваа претседателката Гордана Силјановска Давкова, премиерот Христијан Мицкоски, министри, пратеници, градоначалници, претставници на Амбасадата на САД, на Армијата, бизнис заедницата, верските заедници,...
Последен ден за поднесување кандидатури за градоначалници и членови на совет

Сите оние кои што сакаат да се кандидираат на Локалните избори 2025 година закажани за 19 октомври, своите кандидатури за градоначалници и листите на кандидати за членови на советите во 80 општини и Градот Скопје тоа ќе можат да го направат преку своите овластени предлагачи до полноќ во просториите на Општинските изборни комисии (ОИК) и Изборната комисија на Град Скопје (ИКГС).
ОИК по приемот на листата на кандидати, утврдува дали таа е поднесена во утврдениот рок и составена во согласност со одредбите на Изборниот законик.
Како и дали кандидатите за градоначалник ги исполнуваат условите предвидени во член 7 став 2, 3 и 4 од Изборниот законик, преку проверка на податоците во соодветните регистри и евиденции на надлежните институции.
Институциите кои ги поседуваат податоците за исполнетост на условите се должни да ги достават во електронска форма на комисијата во рок од 24 часа од приемот на барањето без никаков надомест.
Според Роковникот за изборни дејствија на ДИК, ако ОИК или ИКГС утврди дека листата е поднесена во определениот рок и е составена во согласност со одредбите на Изборниот законик, поднесената листа ќе ја потврди со решение веднаш, а најдоцна во рок од 24 часа.
Доколку се утврди дека во листата има одделни неправилности, ОИК/ИКГС ќе го повика овластениот претставник на подносителот на листата да ги отстрани неправилностите во рок од 48 часа од приемот на известувањето на комисијата за неправилностите. Листата ќе биде потврдена со решение доколку во законскиот рок се отстранат овие неправилности.
Подносителите на листи или кандидатура можат преку своите овластени претставници да поднесат писмено барање за повлекување на листата односно кандидатурата во рок од 48 часа од донесување на решението за потврдување на
конечните листи.
Листа на кандидат за градоначалник односно листа на кандидати за членови на совет, кои се поднесени од ист подносител добиваат ист реден број во сите општини и градот Скопје. Редоследот на кандидати во листата на кандидати, ДИК го утврдува со ждрепка и тој број е ист во сите општини и градот Скопје, a во општината односно градот Скопје каде нема да има свој претставник, соодветниот број на подносителот на листата ќе биде изоставен и на негово место ќе биде напишан редниот број на наредниот носител без оставање на празно место.
Листите на кандидат/и предложени од коалиција предводена од една иста политичка партија, без разлика на бројот на политичките партии во коалицијата во различни општини односно градот Скопје, имаат ист реден број.
Ждрепката за утврдување на единствена листа на кандидат/и ДИК ќе ја одржи најдоцна на 25 септември. Најдоцна еден ден пред одржување на ждрепката ДИК и ОИК/ИКГС ги известуваат овластените претставници за одржување на ждрепката.
Најдоцна до 27 септември, пак, политичките партии учесници во изборниот процес, потпишуваат Кодекс за фер и демократски избори.
Полска се надева на солидардност од САД по упадот на руските беспилотни летала

Полска се надева дека Вашингтон ќе преземе мерки за да покаже солидарност со Варшава по руската инвазија со беспилотни летала оваа недела, изјави министерот за надворешни работи Радослав Сикорски за новинската агенција Ројтерс во петокот, и покрај тоа што претседателот Доналд Трамп го намали значењето на инцидентот.
Полска во среда собори руски беспилотни летала што влегоа во нејзиниот воздушен простор, првпат членка на НАТО да отвори оган за време на руската војна во Украина. Европските земји го осудија инцидентот.
Но, Вашингтон претежно се воздржа од остри зборови, а Трамп рече дека „можеби била грешка“, што ја поттикна Полска, еден од најблиските сојузници на Вашингтон во ЕУ, да му се спротивстави на американскиот претседател и да каже дека постапките на Русија биле очигледно намерни.
Во интервју за Ројтерс во Киев, каде што беше во посета за да покаже солидарност со Украина, Сикорски рече дека Варшава сè уште се надева на посилна линија од Вашингтон за да го научи рускиот претседател Владимир Путин дека неговите постапки ќе имаат последици.
„Затоа се надеваме дека Соединетите Држави ќе се придружат на другите сојузници во солидарност“, рече тој.
Тој додаде одделно: „Треба колективно да му покажеме на Путин дека постојат граници на неговата хибридна војна, каде што ќе го запреме. Бидејќи запомнете, ова не е изолиран инцидент. Тоа е дел од шема.“
Москва, коментирајќи го инцидентот од среда, изјави дека никогаш не намеравала да ја таргетира Полска.
Сикорски рече дека од времетраењето на упадот, бројот на вклучени руски беспилотни летала и нивната траекторија е јасно дека е невозможно да се работи за несреќа.
„Не веруваме во 20 грешки истата ноќ. Воздушната борба траеше седум часа. Седум часа не е грешка,“ вели тој.
Полска нема намера директно да разговара за инцидентот со Русија, додаде министерот.
По години западна воена поддршка за Украина, заканата од беспилотни летала е област во која Украина сега има лекции да им ги научи на своите добротвори. Украина е во голема мера зависна од западните системи за воздушна одбрана со долг дострел за соборување на ракети, но исто така разви и софистициран домашен пристап за одбивање на руски напади со користење на стотици дронови.
По инцидентот во среда, Киев ѝ понуди на Варшава помош и експертиза.
„Има многу искуство во справувањето со дронови, и електронски и кинетички, што треба да го интегрираме во нашата набавка и усвојување“, рече Сикорски.
Полски воени претставници се очекуваат во Украина на 18 септември по ова прашање, изјави во петок украинскиот колега на Сикорски, Андриј Сибиха.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете