Вести
Западот подготвува нови санкции врз Русија поради ескалација на војната
Соединетите држави и нивните сојузници се подготвуваат да воведат нови санкции кон Русија по како што Западот и Обединетите нации ги нарекоа „лажни“ референдуми во четири украински региони, при што Белата куќа рече дека мерките ќе бараат „тешка“ економска цена од Москва. На 28 септември, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен објави нов пакет мерки, велејќи дека тие се дизајнирани „да го натераат Кремљ да плати“ за ескалацијата на конфликтот во Украина. „Не прифаќаме лажни референдуми, ниту каков било вид анексија во Украина и решени сме да го натераме Кремљ да ја плати цената за оваа понатамошна ескалација“, изјави таа во Брисел.
Украина бара ЕУ да воведе дополнителни економски санкции за Русија
Предложениот осми пакет санкции вклучува дополнителни забрани за увоз на руски производи кои треба да ја лишат Москва од дополнителни 7 милијарди евра приходи. Белата куќа соопшти дека Соединетите држави „никогаш“ нема да ги признаат руските обиди за анексија на делови од Украина и подготвуваат нови економски санкции кон Москва кои ќе наметнат „тешка економска цена за Русија кога ќе продолжат со анексија“. „Никогаш нема да ги признаеме овие незаконски и нелегитимни обиди за анексија“, рече секретарот за печат Карин Жан-Пјер.
види ги сите денешни вести
Трамп го пролонгира рокот за стапување во сила на царините до 1 август
Претседателот на САД, Доналд Трамп синоќа (7 јули) потпиша извршна наредба со која се пролонгира стапувањето во сила на така наречените реципрочни американските царини до 1 август.
Новите стапки се пониски од одложените реципрочни царини што Трамп ги објави на почетокот на април - 37 проценти за Србија и 35 проценти за Босна и Херцеговина. Набрзо ги одложи тие царински давачки за 90 дена.
Трамп ги објави новите царини во писма до лидерите на земјите, во случајот со Србија до претседателот Александар Вучиќ, а во случајот со БиХ до актуелната претседателка на претседателството на БиХ, Жељка Цвијановиќ.
Овие писма се исти, освен што се разликуваат во царинската стапка што ја воведуваат поединечните земји.
Трамп го започнува писмото со наведување дека е „почестен“ што испраќа писмо кое ја покажува силата и посветеноста на трговските односи меѓу САД и дадената земја и „фактот дека САД се согласиле да продолжат да работат“ со таа земја, и покрај, како што наведува, „значајниот трговски дефицит“ на САД со таа земја.
Тој понатаму го повикува лидерот на земјата да учествува во „извонредната американска економија, пазарот што е убедливо број еден во светот“.
Трамп додава дека неговата администрација заклучила дека САД мора „да ги прекинат долгорочните и многу постојани трговски дефицити предизвикани од нецарински, политички и трговски бариери“ што ги имаат тие земји, како што се во случајот, БиХ и Србија.
Американскиот претседател вели дека наведената царинска стапка - 30 проценти за БиХ и 35 проценти за Србија - е далеку помала од она што е потребно за елиминирање на нееднаквоста и трговскиот дефицит.
Тој истакнува дека нема да има царина ако одредена земја или компании од неа одлучат да произведуваат во САД.
Трамп, исто така, се закани дека ќе ги зголеми царините доколку земјите одлучат да возвратат со воведување дополнителни царини на американскиот увоз.
„Ако од која било причина одлучите да ги зголемите вашите царини, тогаш без оглед на бројот што ќе одлучите да го зголемите, тој ќе биде додаден на 35-те проценти што ги наплаќаме“, рече Трамп во писмо до Вучиќ.
Во понеделник, Трамп објави нови царински стапки за голем број земји на неговата мрежа „ Truth Social“.
Тој најави царини од 25 проценти за Јапонија, Јужна Кореја, Малезија и Казахстан, 30 проценти за Јужна Африка, 32 проценти за Индонезија, 35 проценти за Бангладеш, 36 проценти за Камбоџа и Тајланд и 40 проценти за Лаос и Мјанмар.
Поранешниот руски министер за транспорт пронајден мртов неколку часа по неговoто сменување
Поранешниот руски министер за транспорт Роман Старовојт беше пронајден мртов во својот автомобил со прострелна рана, потврдија истражителите само неколку часа откако претседателот Владимир Путин ненадејно го замени среде бранот украински напади со беспилотни летала што го нарушија воздушниот сообраќај и открија ранливости длабоко на руска територија.
Портпаролката на Рускиот истражен комитет, Светлана Петренко, изјави во понеделник дека телото на Старовојт е пронајдено во неговото лично возило во Одинцовскиот округ во Московскиот регион.
„Околностите за смртта на Роман Старовојт се утврдуваат. Примарната теорија е самоубиство“, рече Петренко.
Претходно изтурината, Путин го разреши Старовојт без објаснување по помалку од една година на местото министер за транспорт.
Во брзата реконструкција на владата по разрешувањето на Старовојт, Путин го назначи Андреј Никитин, заменик-министер за транспорт и поранешен гувернер на Новгородската област, за вршител на должноста министер.
Иако руските власти не го поврзаа разрешувањето на Старовојт со кризата во воздушниот сообраќај, некои аналитичари забележуваат дека времето покренува прашања за веројатно барање жртвено јагне во услови на интензивирање на воените и логистичките предизвици.
Локалните медиуми имаа спротивставени извештаи за времето на смртта на Старовојт, како и за тоа каде се пронајдени телото и пиштолот.
Рускиот истражен комитет, кој истражува сериозни кривични дела, објави дека започнал истрага што „ги утврдува околностите на смртта на Роман Старовојт“.
Руското Министерство за транспорт во неделата соопшти дека околу 400 летови биле откажани низ целата земја до раните вечерни часови.
Конституирањето на Собранието на Косово повторно пропадна: Дали мандатите на пратениците се во опасност?
Денеска (7 јули) по 43-ти пат избраните претставници не успеаја да го конституираат Собранието на Косово.
Како и претходно, опозициските партии - вклучувајќи ја Демократската партија на Косово (ПДК), Демократскиот сојуз на Косово (ЛДК), Алијансата за иднината на Косово (ААК), Нисма и Српска листа - одбија да номинираат членови за комисијата што ќе организира тајно гласање за претседател на Собранието, сметајќи го овој процес за неконзистентен со Уставот.
На отворено гласање, тие постојано го отфрлаа назначувањето на Албулена Хаџиу од Движењето Самоопределување на оваа позиција.
Самоопределување, кое освои мнозинство гласови на парламентарните избори во февруари, инсистира дека тајното гласање е легитимно и повикува на тоа да продолжи.
На денешната седница, која траеше само неколку минути, пратениците од ПДК, ЛДК и ААК излегоа на говорницата за да го повикаат Самоопределување да го прекине она што го нарекоа „политички циркус“ - што го натера претседателот на седницата, Авни Дехари, да побара нивниот говор да биде прекинат.
Слично сценарио се случи и на претпоследната седница на 5 јули, но таа се одржа по неколку часа доцнење, поради, како што беше јавено, закана за бомба во Собранието, која се покажа како лажна.
На 26 јуни, Уставниот суд на Косово побара од пратениците да го конституираат Собранието во рок од 30 дена, но не објасни што би можело да се случи во случај на непочитување на оваа одлука.
Политичките партии продолжуваат да ја толкуваат оваа одлука на различни начини.
Минатата недела, претседателката на Косово, Вјоса Османи, ги покани претставниците на политичките партии на состанок за да разговараат за опциите за излез од кризата.
Таа ја спомена и можноста за обраќање до Уставниот суд за дополнителни појаснувања.
Филков по една година на функцијата: Остануваме посветени на реформите и владеење на правото
Во изминатите 12 месеци од Министерстото за правда до Владата биле доставени 22 системски закони, од кои 13 директно предвидени со Реформската агенда. Законите, како што истакна денеска (7 јули) министерот за правда Игор Филков, го засегаат правосудниот систем – изборот, оценувањето, платите, статусот и одговорноста на судиите и обвинителите, како и институционалните капацитети на Советите, вештачењето и службите во правосудството.
„Градиме институции што работат за граѓаните, а не за привилегираните. И ова е само почеток“, порача Филков на денешната прес-конференција по повод една година на функцијата.
Тој истакна дека по осум години во функција е ставена Комората на вештаци, дека се издаваат лиценци и дека е воспоставена нова програма за полагање на испит. Додаде дека била поништена одлука на претходната влада со која нотарската тарифа беше десеткратно зголемена.
„Во функција го ставивме системот за надомест за жртви на кривични дела со насилство согласно законот. Ја отворивме канцеларијата на комисијата која што непречено работи. Со ова воспоставивме основа за практична примена на општестевната солидарност, заштита на човековите права и борба против секундарната виктимизација“, истакна Филков.
Се пофали и со електронските алки за надзор на лица во куќен притвор и куќен затвор, кој како што потсети, биле ставени во функција по десет години.
Од осумте закони во Реформската агенда со рок до јуни 2025, седум се веќе испратени во владина процедура, од кои го истакна Законот за Судски совет, за кој нагласи дека „не се работи за декларативен пристап, туку за суштинска промена насочена кон градење транспарентен, отчетен и професионален Судски совет“.
„Министерството за правда изработи целосно нов Закон за Судски совет кој веќе е во владина процедура. Законот беше изготвен преку инклуизивен и траснпарентен процес, преку јавни дебати, експертски консултации и активно вклучување на сите релевантни чинители. Посебна потврда за ова е и позитивното мислење добиено од Венецијанската комисија„, изјави Филков, апелирајќи до пратениците на Собранието за препознавање на итноста и важноста од носењето на овој закон.
Во процедура се и законите за плати на судии, за плати на јавните обвинители и за плати на членовите на Судскиот совет и за плати на членовите на Советот на јавни обинители.
До Владата, посочи Филков, се испратени уште два многу важни закони кои не се дел од реформската агнеда, а тоа се Законот за спречување на судир на интереси и Закон за заштитено пријавување и заштита на укажувачи.
Во подготовка се уште десет закони, меѓу кои Кривичен законик, Закон за кривична постапка, Закон за судови, Закон за пробација, Закон за конфискација на имот во граѓанска постапка, Закон за помилување, Законт за здруженија и фондации, како и Закон за процена и Закон за судски буџет.
Филков, исто така, нагласи дека е формиран и нов Совет за координирање на информатичко комуникациската техенологија во правосудството, кој работи на дигитализација на целокупниот систем и негово меѓусебно поврзување.
Граѓаните пријавуваат мито, игнорирање пациенти, ненавремена здравствена услуга
Барање мито, непрофесионално однесување, игнорирање пациенти, доцнење во пружање здравствена услуга. Овие се проблемите на кои се жалат македонските граѓани, инфрмираше денеска министерот за здравство, Азир Алиу.
„Триесет и девет лица поставиле прашања, ги имаат наведено и здравствените институции во кои се соочиле со проблем. За да бидеме сигурни дека она што го пријавиле е точно, имаме канцеларија која се занимава само со овие прашања. Со овие споменати институции ќе имаме состанок. Во моментов нема да обелоденам за кои здравствени институции станува збор“, рече Алиу на денешната прес-конференција.
По повод една година работа на Владата и еден месец откако тој раководи со ресорот здравство, Алиу кажа дека биле зголемени платите, дека успешно го решиле недефинираниот статус на приватните специјализанти.
„Младите лекари не се оставени сами. Стојам зад секој здравствен работник, градиме систем во кој ќе се изрази довербата. Прв пат е ажурирана позитивната листа на лекови. Во првиот месец, институцијата ја доближивме до граѓаните. Кабинетот на министерот е алатка за директна комуникација и слух. Граѓанинот има право на одговор а ние имаме обврска да реагираме“, рече тој, информирајќи и за здравствените установи кои се реконструирани или се во план да се реконструирааат.
Во врска со проблемот на кој укажаа дијабетичарите, односно дека се уште немаат достапни количини за новодијагностицирани пациенти на современата антидијабетична терапија како и информациите дека Комисијата за дијабетес ќе почне да прави ревизија на постоечката терапија, министерот вели дека се работи на решение на проблемот.
„Имав средба со нив, и денес ќе имам средба со дел од експертскиот тим и ќе излеземе со решение кое нема да биде на штета на дијабетичарите, тоа ве уверувам. Сите маки што ги имаат ми ги кажаа. Овој пристап не е само за таа група, туку и за пациентите со ретки болести и за други пациенти“, рече Алиу.
Алиу во петокот (4 јули) имаше отворен кабинет за граѓаните, на кој како што рече, слушнал и добри идеи, а некои од нив му се пожалиле дека не добиле здравствени услуги.
Прекинат сообраќајот на Блаце поради пожарот
Министерството за внатрешни работи ја извести јавноста дека поради ширењето на пожарот во близина на Блаце, целосно е прекинат сообраќајот на патниот правец Стенковец-Граничен Премин Блаце, во двата правци, а затворен е и преминот Блаце.
Министерството за внатрешни работи во координација со другите надлежни институции презема мерки за гасење на пожарот.
Апелираме до граѓаните да не тргнуваат кон ГП Блаце до гасењето на пожарот и нормализирање на сообраќајот, за што соодветно ќе ја информираме јавноста, се наведува во соопштението на МВР.
Во општина Чучер Сандево, помеѓу селата Блаце и Чучер, каде гори мешана шума и ниска вегетација, екипите за гаснење се сè уште на терен и активно интервенираат, соопштија од Центарот за управување со кризи.
„Еден крак од пожарот е пресечен и изгаснат, но останува уште еден активен крак кој се шири кон сосема непристапен ридско-планински терен. Интервенцијата е отежната, бидејќи пожарот зафатил голема површина. Се вложуваат максимални напори за да се стави ситуацијата под контрола“, стои во објавата на Фејсбук од ЦУК.
Директорот на ДЗС Стојанче Ангелов, вели дека најверојатна причина за пожарот во оштина Чучер Сандево е фрлен отпушок од цигара од возило во движење или намерно потпалување.
„Од мое непосредно забележување можам да кажам дека овој пожар изби непосредно до магистралниот пат кон Блаце и можна причина е фрлен отпушок од цигара од возило во движење или намерно потпалување. Затоа, апелираме до граѓаните да се однесуваат совесно и никогаш да не фрлаат отпушоци од цигари надвор од возило, дури и тогаш кога се убедени дека се изгаснати“, апелира Ангелов.
Во пожарот помеѓу селото Блаце и Чучер Сандево зафатена е мешана шума и ниска вегетација.
За негово гаснење од утрово во пет часот биле ангажирани два полициски хеликоптера, еден армиски хеликоптер, како и три возила на Дирекцијата за заштита и спасување, која со повеќе пожарникари и возила го гаси големиот пожар на отворен простор на територијата на општина Чучер Сандево над магистралниот пат Скопје - Блаце, кој изби вчера (6 јули) во попладневните часови.
Министерството за внатрешни работи доцна синоќа информира дека е нормализиран сообраќајот до граничниот премин „Блаце“ и дека е укината забраната за движење за товарните возила и автобусите која беше воведена вчеравечер откако пожарот над магистралниот пат Скопје-Блаце се прошири.
За справување со пожарите во летниот период, Владата овој месец најави вработување на 400 пожарникари. Тоа е предвидено во Оперативниот план за 2025 „Визија за промена“ – соопштија и од владината прес-служба и од владеачката ВМРО-ДПМНЕ.
Заради превенција и подобро справување со шумските пожари, овие 400 лица ќе се вработат во општините каде што има најмногу потреба за нив, додадоа од партијата.
Српската листа покрена петиција против изградба на два моста на Ибар
На иницијатива на Српската листа, најголемата партија на Србите во Косово, која ја има поддршката од Белград, во понеделник (7 јули), во Северна Митровица, започна потпишувањето на петиција против изградбата на два моста преку реката Ибар, за кои камен-темелникот беше поставен на 1 јули, во присуство на вршителот на должноста премиер, Албин Курти.
За изградбата на овие два моста - едниот за пешаци, а другиот за сообраќај - Владата на Косово издвои околу три милиони евра, а завршувањето на работите се очекува на есен.
Премиерот Курти рече дека целта на спроведувањето на овој проект е да се поврзе Северна Митровица во која живее мнозинското српско население, со Јужна Митровица каде што живее мнозинското албанско население.
Тој, исто така, изјави дека владата се залага за поголема „комуникација, циркулација, соработка и размена меѓу северот и југот“.
Од друга страна, претседателот на Српската листа, Златан Елек, пред почетокот на потпишувањето на петицијата за Радио телевизија Србија изјави дека целта е да се покаже „унифицираниот став на српскиот народ дека не прифаќа еднострани одлуки за проекти на штета на српската заедница“.
Тој додаде дека петицијата ќе биде потпишана во следните два дена, по што ќе биде доставена до Меѓународната заедница.
Претходно, Европската Унија во својот одговор до Радио Слободна Европа изјави дека секоја одлука за изградба на инфраструктура преку Ибар мора да се донесе внимателно и инклузивно, со целосно вклучување на сите засегнати заедници.
Инаку, мостовите се градат веднаш до главниот мост на Ибар, што е дел од Договорот за слобода на движење, постигнат во рамките на дијалогот меѓу Косово и Србија. Воената мисија на НАТО во Косово (КФОР) е сместена на овој мост, бидејќи е познат по етничките конфликти во повоениот период, што е главната причина за неговото затворање.
Моментално е отворен само за пешаци, а Владата на Косово го најави неговото отворање за сообраќај во јули минатата година, што предизвика тензии и реакции од Меѓународната заедница.
Вршителот на должноста премиер Курти изјави дека Владата никогаш нема да се откаже од отворањето на главниот мост.
Членовите на српската заедница од Северна Митровица претходно за РСЕ изјавија дека отворањето на главниот мост само ќе ги зголеми тензиите на терен, додека Албанците од Јужна Митровица изјавија дека таков потег би придонел за коегзистенција и слобода на движење.
Косово и Србија се договорија за отворање на мостот на Ибар за сообраќај како дел од дијалогот за нормализација на односите во 2014 година. Планирана е таканаречена ревитализација на мостот, со цел отстранување на сите барикади поставени од локалните Срби и мостот да стане функционален.
Потоа, во 2016 година, беше договорен нов план за имплементација, чија цел беше да се надминат несогласувањата околу различните толкувања на претходните заклучоци.
Според новиот план за имплементација, целосното отворање на мостот требаше да се случи во јануари 2017 година.
Сепак, работите за ревитализација на мостот беа завршени дури во јуни 2018 година, а мостот, во кој беа инвестирани 1,5 милиони евра, никогаш не беше отворен за моторни возила, туку само за пешаци.
Средба Трамп-Нетанјаху за прекин на огнот во Газа
По 21 месец војна, се зголемуваат надежите за ново примирје во Појасот Газа.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во понеделник (7 јули) во Вашингтон ќе има клучна средба со американскиот претседател Доналд Трамп. Трамп претходно им рече на новинарите дека ќе биде „многу цврст“ во разговорите со Нетанјаху за да се стави крај на конфликтот.
Тој рече дека верува оти „ќе имаме договор“ оваа недела.
„Работиме на постигнување на договорот што беше дискутиран, под условите што беа договорени. Верувам дека разговорот со претседателот Трамп може да помогне во унапредувањето на овој исход, на кој сите се надеваме“, рече Нетанјаху пред да замине за САД.
Израел и Хамас, група која е означена како терористичка група од САД и ЕУ, започнаа индиректни разговори во Катар за предлогот на САД, кој повикува на 60-дневно примирје и ослободување на заложниците.
Сепак, сè уште не е јасно дали клучните разлики што постојано спречуваа договор можат да се надминат.
Посетата на Нетанјаху на Белата куќа е негова трета откако Трамп се врати на функцијата во јануари.
Оваа посета доаѓа по одлуката на Трамп да се придружи на израелската војна против Иран со напад врз нуклеарните постројки на Иран.
Откако посредуваше во постигнувањето примирје меѓу двете земји, Трамп објави дека сега е фокусиран на напорите за завршување на војната меѓу Израел и Хамас.
Војната започна кога Хамас го нападна Израел на 7 октомври 2023 година, убивајќи над 1200 луѓе и земајќи стотици заложници.
Израел одговори со жестока офанзива врз Појасот Газа, во која загинаа повеќе од 57 000 Палестинци, според тамошните здравствени власти.
Четири лица се убиени, а повеќе од 30 ранети во најновите руски напади во Украина
Најмалку четири лица биле убиени, а повеќе од 30 ранети во руските напади низ Украина во текот на ноќта, соопштија регионалните власти во понеделник (7 јули).
Две лица загинале во регионот на Суми на исток и едно во областа на Одеса на југ, објавија украинските државни служби за вонредни состојби во објава на Телеграм.
Еден маж бил убиен во јужниот регионот на Херсон, информираше регионалниот гувернер.
Повеќе од 30 лица биле ранети, повеќето од нив во источните региони Харкив и Дњепропетровск, соопштија официјални лица.
„Руски беспилотни летала, исто така, го погодија главниот град Киев во напади во кои биле оштетени згради, но немаше жртви“, напиша градоначалникот на градот на Телеграм.
Во Русија, Министерството за одбрана соопшти дека во текот на ноќта соборило 91 украински дрон, вклучувајќи осум во Московскиот регион, а поголемиот дел од останатите во регионите што граничат со Украина.
Во петокот, Русија го започна својот најголем напад со беспилотни летала и ракети врз Украина откако започна инвазијата во февруари 2022 година, испраќајќи 530 беспилотни летала и околу десетина ракети кон Киев во напад во кој загинаа најмалку две лица.
Осми ден протестни блокади во Србија
На осмиот ден од блокадите на протестите во Србија, во текот на утрото на 7 јули, полицијата ги спречи граѓаните да блокираат клучни патишта на неколку локации во Белград.
Силни полициски сили се присутни на улиците во центарот на градот и другите населби.
На некои од локациите, полицијата ги идентификувала граѓаните, објави телевизијата Н1.
На покана на студентите, неформалните собири на граѓани најавија блокади на улици и раскрсници од седум часот наутро, на повеќе од десет пунктови во Белград.
Меѓу нив се и некои од клучните патишта во Нов Белград, Чукарица, Палилула, како и во Раковица, Земун, Калуѓерица.
Блокадите се закажани за време на утринскиот „шпиц“ во сообраќајот во градот, кога вообичаено се формираат гужви во текот на работните денови.
Блокадите во градовите низ Србија започнаа откако студентите повикаа на „граѓанска непослушност“ по протестите во Белград на 28 јуни.
Тие бараат распишување предвремени избори, отстранување на кампот од центарот на градот каде што со месеци престојуваат луѓе кои се спротивставуваат на блокадите и ослободување на студентите кои беа приведени за време на демонстрациите на 28 јуни.
Масовни протести и блокади на факултетите низ цела Србија започнаа по смртта на 16 лица при падот на настрешницата на Железничката станица во Нови Сад на 1 ноември, а студентите и граѓаните бараат одговорност од властите за несреќата.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете