Вести
Белата куќа – Израел воведува дневни хуманитарни паузи
Израел од 9 ноември ќе започне да спроведува четиричасовни паузи во северниот дел на Газа за да им овозможи на луѓето да избегаат од непријателствата, соопшти Белата куќа, оценувајќи дека тоа е „чекор во вистинската насока“.
Портпаролот на Белата куќа за национална безбедност Џон Кирби рече паузите произлегле од дискусиите меѓу американските и израелските официјални лица во последните денови, вклучително и разговорите на американскиот претседател Џо Бајден со израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху.
Кирби рече дека паузите ќе им овозможат на луѓето да се извлечат од опасноста, а ќе послужат и за испорака на хуманитарна помош и како начин да се извлечат заложниците.
„Израелците ни кажаа дека нема да има воени операции во овие области за време на паузата и дека овој процес започнува денес“, рече Кирби.
Три часа однапред ќе се најави кога ќе почне паузата.
„Сметаме дека ова се значајни први чекори овде и очигледно сакаме да продолжат онолку долго колку што се потребни“, додаде тој.
Кирби, исто така, рече дека прекинот на огнот меѓу Израел и милитантите на Хамас не е во ред, бидејќи тоа ќе му помогне на Хамас да го „легитимизира она што го направија на 7 октомври и ние едноставно нема да се залагаме за тоа во овој момент“.
Милитантната група Хамас на 7 октомври нападна цели во Израел и зеде заложници, по што Израел почна со бомбардирања на Појасот Газа. Оттогаш илјадници луѓе во Газа се убиени, ранети или раселени.
види ги сите денешни вести
Јахоски излегува од притвор, Апелација ја уважи неговата жалба
Апелациониот суд Скопје ја уважи жалбата на Асмир Јахоски, кој е осомничен во врска со истрагата за набавка на мазут за ТЕЦ Неготино, и ја преиначи одлуката на Кривичниот суд така што мерката „притвор“ се укинува со прифаќање на гаранција со ставање хипотека на имот во износ од 986 илјади евра и готовина во износ од 1,17 милиони евра.
Истовремено на обвинетиот му се определуваат мерки на претпазливост – одземање на патна исправа и јавување во судот.
По жалбата на Јахоски, Апелациониот суд Скопје, како што информира, постапувал на нејавна седница одржана на 6 април годинава.
„Решението на Основниот кривичен суд Скопје, го преиначи на начин што ја укина мерката притвор определена спрема осомничениот А. Ј. од С. со прифаќање гаранција во износ од 986.540 евра, во денарска противвредност од 60.672.235 денари, со ставање хипотека на недвижен имот во корист на Република Северна Македонија и износ од 72.000.000 денари готови пари, во корист на Република Северна Македонија. Истовремено спрема осомничениот А. Ј. од С. се определени мерки на претпазливост: обврска на осомничениот да се јавува повремено на определено службено лице во Основен кривичен суд Скопје и привремено одземање на постојната патна исправа и забрана за издавање на нова патна исправа“, се вели во соопштението од Апелација.
Оттаму информираат дека при одлучувањето, Судот го имал предвид претходно прибавениот позитивен предлог на Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција Скопје и мислењето на Вишото јавно обвинителство Скопје да се уважи жалбата на осомничениот, со прифаќање на понудената гаранција.
„Делот од гаранцијата понуден и прифатен во готови пари од 72.000.000,00 денари претставува паричен износ еднаков на претпоставената штета за која осомничениот се сомничи дека ја сторил во конкретниот кривично правен настан“, се вели во соопштението од Апелација.
Обвинителството на 22 април годинава го услови предлогот на Јахоски, за замена на мерката притвор за Јахиски со банкарска гаранција од 1,16 милиони евра и мерки за претпазливост, додека Кривичниот Совет нс одделението за гонење на организиран криминал и корупција при Основниот Кривичен суд Скопје го одби како неоснован.
Јахоски беше меѓу 11-мина приведени од вкупно 13 осомничени за набавка на мазут со сомнителен квалитет и за перење пари, заедно со сопствениците на компанијата РКМ, Ратко Капушевски и Ерџан Сулкоски, за кои веќе беше одредена мерка притвор.
Перење пари и злоупотреба на службена должност ги поврзува сите осомничени, меѓу кои сопственици на нафтени компании и поранешен директор на ЕСМ, за кои обвинителството се сомнева дека покрај перењето пари, набавувале горива со сомнителен квалитет штетни за животната средина.
Според Обвинителството за гонење на организиран криминал, двајца осомничени во период од 2021 до 2023 година го оштетиле државниот буџет за над 167 милиони евра.
Кривична пријава е поднесена против 13 луѓе и една компанија од Скопје.
Путин: Русија сака „фер“ нуклеарен договор меѓу САД и Иран
Рускиот претседател Владимир Путин му рекол на својот ирански колега Масуд Пезешкијан дека Москва сака „фер“ нуклеарен договор меѓу САД и Иран и дека е подготвена да помогне во унапредувањето на разговорите, соопшти Кремљ.
„Руската страна ја потврди својата подготвеност да придонесе за унапредување на овој дијалог со цел постигнување фер договор врз основа на принципите на меѓународното право“, соопшти Кремљ по телефонскиот разговор меѓу двајцата лидери.
Последната рунда разговори меѓу Техеран и Вашингтон, првично закажана за 3 мај, беше одложена, а медијаторот Оман наведе „логистички причини“ за одложувањето.
Двете земји одржаа три рунди од 12 април, на највисоко ниво откако САД се повлекоа од значајниот договор со Иран во 2018 година, за време на првиот мандат на Доналд Трамп како претседател.
Русија ги продлабочи своите воени и дипломатски врски со Иран откако ја започна својата офанзива врз Украина во февруари 2022 година.
Двете земји, обете под масовни западни санкции, потпишаа стратешко партнерство претходно оваа година.
Неодамна, Москва испрати два авиона за да помогне во гаснењето на пожарот по смртоносната експлозија во најголемото трговско пристаниште во Иран.
Русија претходно ја потврди својата подготвеност да помогне во наоѓањето дипломатско решение за застојот меѓу Вашингтон и Техеран и да игра каква било улога во разговорите.
Стручен тим ќе ја одблокира доизградбата на објектите за ФИНКИ и Факултетот за физичко образование
Зградите на Факултетот за информатички науки и компјутерско инженерство (ФИНКИ) и на Факултетот за физичко образование, спорт и здравје ќе продолжат да се градат откако ќе биде направена стручна анализа од работна група која, на иницијатива на МОН, ќе ја координира Градежниот факултет на УКИМ.
Нивната изградба, во близина на Ректоратот на Скопскиот универзитет, почна во 2015, беше запрена во 2019, а повеќе од шест години нема никаква теренска активност.
Во меморандумот што денеска (6 мај) го потпишаа првите луѓе на МОН, УКИМ, Градежниот факултет и Службата за општи и заеднички работи при Владата (СОЗР), се предвидува формирање на тим кој ќе прави анализа за состојбата во која стојат започнатите објекти и која ќе го дефинира начинот како да се одблокира и да продолжи изградбата, како и сите наредни фази до конечна реализација на проектот.
Исто така се предвидува и изработка на финални ревидирани проекти по кои ќе продолжи изградбата, затоа што постојните се стари над една деценија. Потоа треба да почнат постапките за јавна набавка и да се избере најповолен изведувач.
Се очекува на крајот на оваа или почетокот на идната година да биде објавен јавниот повик за изградба на двата објекта. Од расположивите средства во буџетот ќе зависи дали ќе се градат одеднаш или еден по еден.
Во тимот што ќе ја прави стручната анализа ќе бидат претставници-експерти од соодветни факултети и институции, од засегнатите факултети, како и од ИЗИИС, а сите ќе ги координира Градежниот факултет.
„Со овој меморандум формираме работна група во која секој од нас, односно институциите кои ги застапуваме, се обврзуваат да спроведат индивидуални и заеднички активности кои ќе придонесат кон обезбедување чиста состојба за продолжување на изградбата на овие два објекта. Заедно ќе извршиме увид во физичката состојба на објектите, ќе направиме преглед на расположливата инвестициско-техничка документација и дефинирање на начинот на кој би продолжила изградбата во согласност со потребите на крајните корисници“, истакна министерката за образование и наука Весна Јаневска.
Додаде дека веројатно ќе треба и дополнување на првичниот архитектонскиот проект бидејќи, рече, „веќе е донесена одлука фасадата дефинитивно да биде променета“.
Според потпишаните договори за реализација на проектите во 2015 година, изградбата на ФИНКИ требало да чини 784 милиони денари, но само 40 проценти од работите во договорот се реализирани и исплатени.
Градењето на Факултетот за физичко образование, спорт и здравје, пак, требало да чини 432 милиони денари, а реализација на проектот е 16,2 проценти или исплатени 73 милиони денари.
ОН предупредува на „вознемирувачко“ забавување на развојот
Човештвото доживеа неочекувано и „вознемирувачко“ забавување на развојот во 2024 година, бидејќи глобалното постпандемиско закрепнување почна да губи интензитет, долго пред претседателот Доналд Трамп драматично да ја намали меѓународната помош на САД, предупреди ООН во годишниот извештај објавен на 6 мај.
Според Индексот за човечки развој на ООН, кој ги мери животниот стандард, здравството и образованието, светот се опорави од шокот од пандемијата со ковид-19 до 2023 година.
„Доколку тоа вознемирувачко забавување стане новата нормалност, постигнувањето на нивоата на човечки развој за кои некогаш се надевавме, до 2030 година би можело да биде вратено со децении назад - правејќи го нашиот свет помалку безбеден, поподелен и поранлив на економски и еколошки шокови“, предупредува шефот на УНДП, Ахим Штајнер.
Во интервју за АФП, Штајнер предупредува дека неодамнешните драстични намалувања на меѓународната помош објавени од неколку земји - пред сè од САД, каде што Трамп ги намали програмите и ја распушти агенцијата УСАИД, ќе го влошат проблемот.
„Ако богатите земји престанат да го финансираат развојот, тоа на крајот ќе влијае на економиите, општествата и да, мислам дека можеби за една или две години ќе видиме индекс на човечки развој, со понизок животен век, пониски приходи и повеќе конфликти“, рече Штајнер.
Експертите на УНДП сè уште не се сигурни за главните причини за забавувањето забележано во 2024 година. Но, тие идентификувале дека една од причините кои предизвикале забавување на напредокот во очекуваниот животен век, можеби е поврзана со несаканите ефекти од Ковид или со војните што се развиваат низ целиот свет.
Според УНДП вештачката интелигенција би можела да создаде услови за потпомагање на развојот.
„Вештачката интелигенција „можеби е најголемата потенцијална пресвртница во насочувањето на развојот на поединечните економии, но можеби и на сиромашните луѓе, богатите луѓе, на поинаков пат. Таа ќе го промени речиси секој аспект од нашите животи“, рече Штајнер.
Сепак, во извештајот се нагласува дека сè ќе зависи од тоа како луѓето ја користат технологијата.
„Постојат ризици. Пристапот до вештачка интелигенција во посиромашните земји не е ист како во побогатите, а културните предрасуди би можеле да влијаат на начинот на кој се развиваат алатките“, се наведува во извештајот.
Сепак, Штајнер рече дека може да се преземат мерки за намалување на ризикот, додавајќи дека ова не треба да биде пречка за употребата на вештачка интелигенција за медицински истражувања.
„Иднината е во наши раце. Технологијата е за луѓе, а не само за работи. Под сјајот на пронајдоците лежат важни избори, направени од неколку или многумина, чии последици ќе одекнуваат со генерации“, се заклучува во извештајот.
Последни подготовки на кардиналите пред конклавата за избор на нов папа
Кардиналите се вселуваат во своите простории во Ватикан пред конклавата за избор на нов папа по смртта на папата Франциск.
Повеќе од две недели по смртта на Франциск, 133 кардинали ќе се соберат утре (7 мај) во Систинската капела на конклава што може да трае со часови, денови или дури и месеци.
Кардиналите традиционално престојуваат во пансионот Санта Марта во Ватикан, кој има приватни бањи и услуга во соба во хотелски стил, но нема доволно соби за сите.
Со кардинали од 70 земји на пет континенти, оваа конклава е најголемата досега организирана. Затоа, некои кардинали ќе бидат сместени во Санта Марта Векија, блиска зграда што обично се користи за сместување на ватиканските службеници.
Тие ќе можат да влезат во просториите, кои ќе бидат распределени со жрепка, од денес до утре наутро пред мисата во пресрет на конклавата.
Кардиналите се заколнале на тајност, под закана од екскомуникација доколку откријат што се случува на конклавата.
Ним им е забрането да комуницираат со надворешниот свет сè додека не се избере нов папа.
Ватикан вчера објави дека за време на конклавата ќе го прекине телефонскиот сообраќај во зградите, но не и на плоштадот „Свети Петар“.
Кардиналите, кои ќе мора да ги остават своите мобилни телефони на почетокот на конклавата, ќе го информираат светот за својата работа со палење на гласачки ливчиња што ќе испуштаат чад, црн ако нема одлука и бел ако е избран нов папа.
Лекарите, возачите, готвачите и чистачите исто така се заколнаа на тајност.
Масовен украински напад кон Москва и други руски региони
Украина лансираше повеќе од 100 дронови кон цели во 11 региони низ Русија, вклучувајќи ја и Москва, предизвикувајќи големи прекини во работата на аеродромите во руската престолнина, соопштија воени претставници.
Во меѓувреме, Русија го таргетираше вториот по големина град во Украина, Харкив, со речиси 20 дронови во текот на ноќта на 6 мај, при што беа повредени најмалку четири лица, соопштија локалните обвинители.
Нападите со дронови доаѓаат во време кога Москва и Киев се подготвуваат за прославите на Денот на победата, по повод 80-годишнината од предавањето на нацистичка Германија за време на Втората светска војна.
Како и обично, воената парада на Црвениот плоштад на 9 мај е централен дел од комеморациите во Кремљ.
Се очекува претседателот Владимир Путин да одржи голем говор во кој ќе ја возвиши улогата на Москва во победата во Втората светска војна, како и целосната инвазија на Русија врз Украина, која сега е во својата четврта година.
И покрај повикот на Путин за тридневен прекин на огнот во украинската војна, почнувајќи од 8 мај, нема знаци за какво било смирување на насилството, ниту на бојното поле ниту во секојдневната размена на напади со беспилотни летала меѓу Киев и Москва.
Се очекува Путин да биде домаќин на 20 светски лидери за настаните по повод Денот на победата, а официјалните лица најавија зголемени безбедносни мерки во Москва пред денот.
Московските власти ги предупредија жителите да не пукаат огномет оваа недела, а исто така предупредија и за прекини на интернетот во регионот, веројатно како начин да се спречат напади со беспилотни летала или други потенцијални напади.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека Украина лансирала повеќе од 100 беспилотни летала кон цели во 11 региони преку ноќ, вклучувајќи го и главниот град.
Министерството тврди дека воздушната одбрана пресретнала или соборила 105 беспилотни летала.
Во Москва, најмалку 19 украински беспилотни летала биле уништени при нивното приближување кон главниот град, изјави градоначалникот Сергеј Собјанин на Телеграм.
„Нема „сериозни штети или повреди“ каде што остатоците паднале во близина на еден од главните автопати што водат кон градот“, рече тој.
Летовите на сите четири аеродроми што ја опслужуваат Москва беа откажани, па обновени неколку часа подоцна, соопшти рускиот регулатор за воздухопловство.
Во пограничниот регион Курск, каде што руските трупи неодамна ги потиснаа остатоците од украинските сили што извршија инвазија минатото лето, украинските сили нападнаа електрична трафостаница, според гувернерот Александар Хинштејн.
„Во нападот беа повредени двајца тинејџери и беа оштетени два трансформатори“, рече тој.
Штетата предизвикала прекин на струјата во областа.
Немаше непосреден коментар од Киев за нападот, но украинските власти претходно изјавија дека ваквите напади имаат за цел да погодат воени цели и инфраструктура што се користи за поддршка на воените напори на Москва.
Во Харкив, руски беспилотни летала предизвикаа пожари во четири области на градот, при што беа повредени најмалку четири лица, соопштија локалните обвинители.
Властите во украинскиот Сумски регион, на северозапад, ги повикаа жителите да ги евакуираат домовите во два града во близина на границата откако руските сили истрелаа артилерија во две населени места, при што загинаа три лица, а четворица беа повредени.
Мерц избран за канцелар во вториот круг гласање во Бундестагот
Фридрих Мерц од втор обид е избран во парламентот за нов германски канцелар откако при првото гласање претпладнето не ги доби потребните гласови.
Во првиот обид му недостигаа шест гласа за апсолутно мнозинство, по што партиите и претседателот на Бундестагот договорија да има второ гласање, каде што Мерц доби 325 гласови, доволно за да биде потврден за канцелар.
Неговата коалиција има мнозинствово парламентот, но во првото гласање тој не доби поддршка од 18 пратеници од кои тоа се очекуваше. Ваквиот неуспех на Мерц е незабележан во модерната германска историја. Бидејќи гласањето е тајно, нема назнаки кој одбил да го поддржи.
Што се случи претпладнето?
Конзервативниот лидер доби 310 гласови во Бундестагот во кој има 630 места, односно шест помалку од потребното мнозинство.
Ова беше катастрофален резултат за Мерц, чија нова коалиција - составена од Христијанските демократи (ЦДУ), Христијанско-социјалната унија (ЦСУ) и централно-левичарските социјалдемократи (СДП) - има 328 места во Бундестагот со 630 места, долниот дом на германскиот парламент.
Претседателката на Бундестагот, Јулија Клокнер, ја прекина седницата за да можат парламентарните групи да одржат консултации за понатамошните чекори.
Многу германски медиуми, вклучувајќи ги „Франкфуртер алгемајне цајтунг“ и „Билд“, објавувија дека вториот круг од гласањето за канцеларот веројатно нема да се одржи на 6 мај, бидејќи тимот на Мерц стравува дека уште еден пораз на истиот ден би бил уште поразорен за неговиот политички авторитет.
Според Основниот закон, или де факто уставот на Германија, пратениците имаат 14 дена да изберат канцелар со апсолутно мнозинство.
После тоа, за избор на канцелар ќе биде потребно само просто мнозинство.
Германскиот претседател Франк-Валтер Штајнмаер потоа ќе има седум дена формално да го назначи избраниот кандидат за канцелар или наместо тоа да одлучи да го распушти Бундестагот и да одржи нови избори.
Мерц на 5 мај изјави дека очекува да биде именуван за канцелар без тешкотии во првиот круг. Откако Мерц не беше избран за канцелар, германскиот берзански индекс(DAX)забележа голем пад.
Во понеделник, лидерите на Социјалдемократската партија на Германија (СДП) и конзервативниот блок на Христијанско-демократската унија и Христијанско-социјалната унија (ЦДУ/ЦСУ) потпишаа договор за коалиција. Договорот се постигна десет недели по предвремените избори за Бундестагот, со што се отвори патот за избор на Мерц за канцелар.
Ова следува откако во ноември минатата година пропадна трипартитната коалиција на канцеларот во заминување, Олаф Шолц.
Германскиот коалициски договор предвидува планови за заживување на економијата, како што се намалување на даноците на корпорациите и намалување на цените на енергијата. Исто така, коалицијата ветува силна поддршка за Украина и поголеми средства за војската.
Мицкоски: Таравари има две опции за избор - реформска влада или оние што ја „клекнаа“ државата на колена
Премиерот Христијан Мицкоски ја потврди попладневната средба со Арбен Таравари, министер за здравство и лидер на едното крило од Алијанса за Албанците.
Од средбата, Мицкоски очекува Таравари да каже дали ќе остане во Владата или ќе оди со ДУИ.
„По мене, има две опции за избор. Едната опција е оваа која што ја нуди оваа Влада на реформи, на промени, на испорака за граѓаните и втората опција е онаа опција која што години наназад, би рекол повеќе од две децении, ја криминализираше државата, ги уништуваше институциите и практично ја клекна државата и граѓаните. Тоа е изборот, нема трета опција. Би сакал да слушнам од господинот Таравари која опција е за него, бидејќи јас не гледам трета опција“, изјави премиерот Мицкоски.
Тој се осврна и на неговите лични односи со Таравари. Вели дека за Таравари како човек има позитивно мислење, но, како што додаде, во политиката работите се поразлични.
„Тука нема флуидни варијанти. Или имаш или немаш, или држиш до зборо или не држиш до зборот. Јас мислам во неговиот случај најмалку трипати сум покажал и сум го држел зборот, и кога имало моменти кога можеби имало и дилема во рамките на раководството на партијата“, рече Мицкоски.
Според премиерот, заткулисните игри се провидни и тие лесно се идентификуваат и препознаваат.
„И најчесто ваквите заткулисни игри им се удираат од глава на оние што ги прават“, изјави Мицкоски.
Премиерот додаде дека со или без Таравари во Владата, таа е стабилна, цврста и со големо мнозинство.
Неодамна министерот за животна средина и вицепремиер Изет Меџити и лидерот на Демократското движење од коалицијата Вреди изјави дека очекува Таравари исто како што ја напушти коалицијата „Влен“ за претстојните локални избори, така да ја напушти и Владата и му порача дека „не може и да соработува со ДУИ и да биде дел од Владата“.
Алијансата за Албанците предводена од Таравари реши на претстојните локални избори да настапат со свои листи за советници. По оваа одлука неговиоте коалициските партии во ВРЕДИ одлучија коалицијата да стане партија, но без Алијансата.
Британската полиција уапси седум Иранци во антитерористички операции
Британската полиција уапси осум мажи - вклучувајќи седум ирански државјани во две очигледно неповрзани антитерористички операции, соопштија полицајците на 4 мај, додека властите се обидуваат да утврдат дали постојат „понатамошни ризици“ за јавноста.
„Ова беа две големи операции кои одразуваат некои од најголемите антидржавни закани и антитерористички операции што ги видовме во последниве години“, изјави министерката за внатрешни работи Ивет Купер.
Конкретни детали за двете акции не беа веднаш објавени.
Лондонската полиција соопшти дека петмина мажи, меѓу кои и четворица Иранци, биле уапсени на 3 мај под сомнение дека планирале напад на непозната локација. Властите соопштија дека сè уште се обидуваат да ја утврдат националноста на петтиот осомничен.
Одделно, тројца ирански државјани на возраст меѓу 39 и 55 години беа уапсени во Лондон во втора операција неповрзана со првиот случај, соопшти полицијата.
Амбасадата на Иран во Лондон не даде коментар за апсењата.
Во првиот инцидент, мажи на возраст меѓу 29 и 40 години биле приведени во западен Лондон и во Свиндон, Стокпорт, Рочдејл и Манчестер, соопшти полицијата.
„Истрагата се однесува на сомнителен заговор за напад врз одреден објект. Полициските службеници беа во контакт со засегнатата локација за да ги информираат и да им дадат релевантни совети и поддршка, но од оперативни причини во моментов не сме во можност да дадеме дополнителни информации“, се вели во полициското соопштение.
Командантот Доминик Мерфи, началник на Командата за борба против тероризмот на лондонската полиција, изјави дека „се истражуваат различни правци на истрага за да се утврди дали постои понатамошен ризик за јавноста поврзан со овој случај“.
Властите соопштија дека осомничените се испрашуваат и сè уште не се официјално обвинети.
Во друг случај, тројца ирански државјани беа приведени согласно Законот за национална безбедност, соопштија властите, без да дадат дополнителни детали.
Во полициското соопштение се наведува дека претресите на нивните адреси се во тек.
Апсењата доаѓаат во време на зголемени тензии околу сомнителните активности поддржани од Техеран во Велика Британија.
Минатата година, Кен Мекалум, шефот на британската домашна разузнавачка служба, изјави дека од 2022 година, властите одговориле на 20 заговори поврзани со Иран, кои потенцијално претставувале смртоносна закана за јавноста.
Во тоа време, Мекалум рече дека непријателските држави, радикализираните поединци и ревитализираната терористичка група Исламска држава(ИД) ги здружиле силите за да ја создадат „најсложената и меѓусебно поврзана средина со закани што некогаш сме ја виделе“.
Во март 2024 година, Пурија Зераати, раководител на медиумска организација на персиски јазик во Лондон која ја критикуваше иранската влада, беше избоден во ногата пред својот дом во Лондон. Двајца мажи подоцна беа уапсени во Романија и обвинети за нападот врз Зераати, телевизиски водител на новинската мрежа Иран Интернешнал.
R.E.M.: Реобјава на песната „Радио Слободна Европа“ за поддршка на РСЕ
Објавувањето на синглот „Радио Слободна Европа“ во 1981 година беше своевидно претставување на рок бендот R.E.M. на светот. Оваа песна го потсети светот на улогата што ја игра радиодифузерот финансиран од САД во градењето на демократијата во земјите каде што слободното нoвинарство е забрането или сè уште не е целосно воспоставено.
По повод одбележувањето на Светскиот ден на слободата на медиумите на 3 мај, бендот најави специјално реиздавање на синглот за да ја прослави претстојната 75-годишнина на Радио Слободна Европа, среде борбата за прекин на работата на голем број радиодифузери финансирани од САД, што според многумина е обид да се замолчат продемократските медиуми.
„Без разлика дали е музика или слободни медиуми – цензурата насекаде е закана за вистината. На Светскиот ден на слободата на медиумите, испраќам повик до храбрите новинари во Радио Слободна Европа“, рече Мајкл Стајп, пејач и основач на бендот R.E.M.
РСЕ, заедно со другите радиодифузери финансирани од Владата, како што се Гласот на Америка, Радио Слободна Азија, Канцеларијата за радиодифузија на Куба (Радио Марти) и Блискиот Исток радиодифузни мрежи, се во тешки околности откако американскиот претседател Доналд Трамп потпиша извршна наредба на штета на Американската агенција за глобални медиуми (USAGM).
USAGM е независна владина агенција која надгледува неколку радиодифузери финансирани од САД, кои заедно дистрибуираат вести и информации на речиси 50 јазици на околу 361 милион луѓе секоја недела.
Неколку часа по објавувањето на извршната наредба, во писмото од УСАГМ се вели дека грантот одобрен од Конгресот со кој се финансира РСЕ, со седиште во чешкиот главен град Прага, е прекинат, потег со кој радиодифузерот во моментов се бори на суд.
Трамп, кој презеде неколку чекори за намалување на владините трошоци откако ја презеде функцијата по втор мандат во јануари, се судри со USAGM околу уредувачката независност и насоката на програмирање за време на неговиот прв мандат. Тој повторно ја потенцираше таа „загриженост“ откако ја презеде функцијата.
Но, поддржувачите на радиодифузерите велат дека тие се важна рака на американската дипломатија и нивното замолчување ќе биде прославено од авторитарните режими што тие ги изложуваат.
„За мене, музиката на R.E.M. отсекогаш отелотворувала славење на слободата: слобода на изразување, стихови што нè тераат да размислуваме и мелодии што инспирираат акција“, рече претседателот и извршен директор на РСЕ, Стивен Капус.
„Тоа се целите на нашите новинари во Радио Слободна Европа - да информираат, да ги инспирираат и да ги поддржуваат слободите кои често се недофатливи за нашата публика. Ги сметаме луѓето за одговорни, особено оние на кои им се заканува вистината. Тие прават огромни напори за да не замолчат - блокираат фидови и веб-страници, па дури и ги затвораат нашите колеги“.
Песната „Радио Слободна Европа“ на R.E.M. лирички се толкува како коментар на желбата за автентични информации среде пејзажот на дезинформации. Оптимистичкиот и жар звук на музиката во контраст со потешките теми за да го долови духот на отпор и надеж.
Тој дух на отпор, вели Мајк Милс, основач на R.E.M., живее во она што тој го нарече „OG“ (Оригинален гангстер) на продемократското емитување.
„Новинарите на Радио Слободна Европа ги нервираат диктаторите 75 години. Знаете дека си ја вршите својата работа кога ќе ги стекнете вистинските непријатели“, рече тој.
Четворица новинари и соработници на РСЕ - Ихар Лосик, Ника Новак, Владислав Јесипенко и Фарид Мехрализада - во моментов се затворени под обвинение поврзани со нивната работа.
Во знак на сеќавање на песната, од R.E.M. рекоа дека објавува портокалова винилна снимка на „Радио Слободна Европа“ со ограничено издание, а приходите од неа ќе бидат за РСЕ.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете