Со смртта на папата Франциск на 21 април, шпекулациите за тоа кој ќе го наследи на чело на Светата столица се веќе во полн ек. Еден од фаворитите, барем според обложувалниците, е Петер Ердо, надбискупот на Естергом-Будимпешта.
Седумдесет и двегодишниот унгарски кардинал имал неколку истакнати улоги во Католичката црква во последните децении и бил потенцијален кандидат да стане епископ на Рим во 2013 година, кога Франциск конечно бил избран.
Па какви шанси има Ердо да го замени Аргентинецот?
И можеби поинтересно, каков е неговиот однос со сè поавторитарниот конзервативен премиер на Унгарија, Виктор Орбан?
Кој е Петер Ердо?
Немојте да се лажете, Ердо е многу „папабилен“ - термин што се користи за кандидати кои се сметаат за способни за папството.
Технички, секој крстен католик маж е подобен, но уште од 14 век се избрани само кардинали, постари членови на свештенството.
Моментално има 252 кардинали, но тој број се намалува на 135 со право на глас, бидејќи само оние под 80 години можат да гласаат.
Ердо би можел да успее да ги обезбеди потребните две третини од гласовите на Папската конклава што треба да започне на почетокот на мај (не порано од 16 дена по смртта на папата, според сегашните правила).
Неговото кардинално резиме е блескаво. Помеѓу 2006 и 2016 година тој го водеше Советот на европски епископски конференции, клучна организација што ги претставува католичките епископи во Европа.
Ова не е без значење, бидејќи европските кардинали сè уште го формираат најголемиот блок на гласање на претстојната конклава. Но, не се само европските квалификации што ги усовршил.
Предводењето на советот значеше дека тој бил во редовен контакт со африканските, азиските и латиноамериканските еквиваленти, градејќи многу врски со Глобалниот Југ, кои се сметаат за нови моќници на црквата.
Фактот дека течно зборува и италијански и латински - два клучни јазика за повисоки функции во овој дел од Рим и е признат експерт за канонското право, кое го регулира начинот на кој се води Католичката црква, го става и во добра позиција меѓу неколкумина избрани.
Можеби неговото крунисувачко достигнување е обезбедувањето на Меѓународниот евхаристиски конгрес за неговиот роден град, Будимпешта, во 2021 година.
Конгресот, кој обично се одржува на секои четири години, е масовно собирање и на свештенството, вклучувајќи го и папата, како и на обичните практичари и вклучува големи миси на отворено.
Ова му овозможи совршена платформа и за видливост и за обезбедување на потребните контакти и во рамките на Ватикан и низ католичките парохии во светот.
Сепак, можеби неговата најголема сила и причината зошто на крајот може да победи, е неговиот прагматизам.
Иако Ердо се смета за конзервативец кој, на пример, отворено зборува против примањето света причест на разведените католици, тој соработуваше со попрогресивниот Франциск и се воздржа од отворено критикување, за разлика од другите претставници на традиционалистичкото крило.
Папата дури го ангажираше да помогне во организирањето специјални состаноци во Ватикан за семејни прашања, а Франциск ја посети Унгарија двапати за време на неговиот 12-годишен мандат.
Дали Ердо е поврзан со Виктор Орбан?
Но, што е со врските на Ердо со владејачката партија Фидес во Унгарија и Орбан, кој се претставува како бранител на јудео-христијанските вредности, особено против институциите на ЕУ за кои тврди дека се против и нациите и христијанството воопшто?
Унгарскиот државен буџет ја спонзорира Католичката црква, како и многу други признати цркви, на различни начини и великодушно. Тоа го прави особено преку директна поддршка преку финансирање на религиозно образование, плаќање репарации за средства запленети за време на комунистичкиот режим или едноставно финансирање на настани како што е гореспоменатиот Меѓународен евхаристиски конгрес.
Политички, за време на мигрантската криза што ја зафати Европа во 2015 година, Ердо го спореди прифаќањето мигранти со олеснување на трговијата со луѓе. Тоа беше изјава што изгледаше повеќе во согласност со поборбениот пристап на унгарскиот премиер, отколку со оној на потолерантниот став на папата Франциск за ова прашање.
Меѓутоа, Ердо кратко потоа предупреди за вртење на религиите една против друга и праша дали еден континент навистина може да се нарече христијански и така навидум се спротистави на отвореноста на Виктор Орбан за таканаречената исламизација на Европа.
Се чини дека тој има ист прагматичен пристап кон унгарската влада како што имало со различните фракции на Католичката црква. Иако самиот тој никогаш отворено не ја поддржал партијата, католичките свештеници низ целата земја честопати им кажувале на своите конгрегации да гласаат за Фидес.
Ердо внимателно ги бираше своите „борби“ со Будимпешта.
Тој молчеше за некои закони донесени во последниве години, но беше гласен за други.
На пример, тој одби отворено да ја критикува регулативата против бездомниците донесена во 2018 година - прашање што беше спротивно на учењата на папата Франциск.
Кога стануваше збор за потегот на унгарската влада да ги национализира клиниките за ин витро оплодување една година подоцна, тој не се воздржа од критики.
Иако повеќето набљудувачи на Ватикан сè уште веруваат дека Католичката црква сега би можела да го избере својот прв африкански или азиски папа, компромисен кандидат за стабилизирање на различните фракции по прогресивните и бурни години на Франциск би можел да биде приматот на Унгарија.
