Достапни линкови

Унгарското вето го става во сенка проширувањето на ЕУ


Еден ден по завршувањето на самитот на НАТО во Хаг, лидерите на ЕУ тргнаa на кратко патување на југ кон Брисел за нивниот редовен летен Европски совет.

Почнувајќи наутро на 26 јуни, овој самит може да продолжи и следниот ден бидејќи има многу точки на дневен ред - особено Иран, каде што ЕУ се бори да остане релевантна.

Сепак, според дипломатите од Брисел со кои разговаравме, блокот сè уште има за цел да дејствува како канал за потенцијални директни разговори меѓу САД и Техеран.

Сепак, на маса се и неколку клучни политички одлуки - особено во врска со Украина.

Кога Полска го презеде шестмесечното ротирачко претседателство со Советот на Европската Унија, со многу помпезност и околности на почетокот на годината, наведената цел беше формалните преговори за пристапување во ЕУ да започнат со Украина и Молдавија во текот на првите шест месеци од 2025 година.

Полските дипломати дури и со сигурност изразија надеж дека повеќе од еден од шесте преговарачки кластери ќе бидат отворени за време на нивното претседателствување.

Фер е да се каже дека работите не се одвиваа како што се очекуваше.

„Салон на последна шанса“

За отворање на секој кластер е потребна едногласност, а Унгарија постојано блокираше секој потег во оваа насока, дури и спроведе широко критикуван консултативен референдум за членството на Украина во ЕУ.

Овој самит е еден вид „салон на последна шанса“ за деблокирање на ситуацијата, но малкумина дипломати веруваат дека унгарскиот премиер Виктор Орбан ќе размислува многу за тоа.

Некои мислат дека можеби работите ќе се придвижат по ова прашање по самитот во јули кога Данска ќе го преземе претседателството.

Сепак, бидејќи ова сè повеќе станува внатрешнополитичко прашање во Унгарија, повеќето веруваат дека Будимпешта ќе продолжи да става вето на напредокот, до парламентарните избори во земјата во април 2026 година.

Што се однесува до Украина и Молдавија, во нацрт-декларацијата од самитот, што ја виде РСЕ, се наведува дека „Европскиот совет со нетрпение ги очекува следните чекори во процесот на пристапување во согласност со пристапот базиран на заслуги, со отворање кластери кога ќе се исполнат условите“.

Клучното прашање сега е дали Украина и Молдавија треба да бидат одвоени во процесот на пристапување, бидејќи ниту една од 27-те земји-членки на ЕУ не е против тоа Кишињев да продолжи.

Сепак, неколку земји-членки не се подготвени да дадат зелено светло за ова „раздвојување“ бидејќи не сакаат да „подлегнат на унгарската уцена“, како што велат, и веруваат дека двојката треба да продолжи заедно на патот кон членство.

Морков за Молдавија

Од друга страна, ЕУ сака да ѝ даде морков на Молдавија, со првиот самит ЕУ-Молдавија на почетокот на јули.

Сепак, најверојатното сценарио е дека целата подготвителна работа за пристапните преговори ќе продолжи со надеж дека секој кластер може да се отвори откако ќе има одобрение од сите.

Засега, најверојатниот кандидат што ќе покаже конкретен напредок на крајот на јуни е Црна Гора, за која се очекува да затвори еден кластер од поглавјата на 27 јуни.

Толку за „импулсот на проширување на ЕУ“ што еврократите толку често го пропагираа во претходните години.


Ако има една област каде што Унгарија - а сè повеќе и Словачка - може да биде поподготвена да продолжи напред, тоа се санкциите против Русија.

И треба да се донесат две одлуки за санкциите: новопредложената 18-та рунда рестриктивни мерки и шестмесечното продолжување на сите санкции наметнати врз Кремљ од целосната инвазија на Украина пред речиси три години.

Quid Pro Quo?

Неколку европски дипломати посочија дека може да има нешто како quid pro quo за време на самитот, со што ќе бидат усвоени обете одлуки за санкции, но генерално ќе биде прифатено дека Украина засега не може да продолжи по патот на пристапување.

За повеќето функционери, најважно е да се добие продолжување на сите претходни санкции.

Ова ги вклучува сите замрзнати руски средства во блокот, во вкупна вредност од над 200 милијарди евра (230 милијарди долари).

Унгарија си играше со идејата да не даде согласност за продолжувањето минатиот пат во јануари, но официјалните лица сметаат дека овој пат нема да биде премногу драматично, што ги прави сите повици за потенцијални мировни преговори дискутабилни.

Нов масивен руски напад врз Киев, неколкумина загинати
please wait

No media source currently available

0:00 0:01:03 0:00


Фактот дека вистинскиот рок за продолжување не е до крајот на јули значи дека повеќето луѓе со кои разговараше РСЕ/РС се уверени дека нешто може да се реши.

За 18-тиот пакет санкции, повеќето работи веќе се договорени на дипломатско ниво.

Ова не е премногу изненадувачки, бидејќи повеќето црни листи и предлози - како што се отстранување на SWIFT-от од руските банки и санкционирање на Северниот тек 1 и 2 - беа релативно неконтроверзни.
Брзото одобрување е исто така поверојатно сега кога главниот предлог за намалување на ограничувањето на цената на руската нафта од 60 на 45 долари за барел, се чини дека нема да добие поддршка.

Соединетите Американски Држави не се согласија со оваа идеја на неодамнешниот самит на Групата седум, а малкумина веруваат дека ЕУ - дури и со потенцијална политичка поддршка од сојузници како што се Велика Британија и Канада - е подготвена или способна да го намали ограничувањето без Вашингтон.

XS
SM
MD
LG